مظلومیت کاکو شیرازی در زادگاهش

در این باره، مدیر گالری آرتیبیشن گفت: ۲۳ اثر از استاد محمد علی شیوایی در نمایشگاه قرار دارد که مجموعه‌ای از آثاری است که در اختیار کلکسیونرهای هنری و گالری آرتیبیشن است.

حسین محسنی با اشاره به اینکه برخی از این نقاشی‌ها از دیگر گالری‌ها تأمین شده، افزود: بیانیه (استیتمنت) نمایشگاه توسط مهدی حسینی نگاشته شده که به همراه مستنداتی از هنرمند روی دیوار قرار گرفته است.

وی با بیان اینکه در این نمایشگاه که تا ۲۱ اردیبهشت ماه ادامه دارد، تولید محتواهایی در فضای مجازی قرار گرفته، افزود: هنرمندانی مانند بهرام دبیری، غلامحسین نامی، مهدی حسینی و حسن مشکین فام در خصوص آثار محمدعلی شیوایی اظهار نظر کرده اند.

به گفته مدیر گالری آرتیبیشن، دو دیوار گالری یادشده به زندگی محمدعلی شیوایی (کاکو) اختصاص یافت.

در بیانیه (استیتمنت) منتخبی از آثار زنده یاد محمدعلی شیوایی (کاکو) به قلم مهدی حسینی آمده است: «از دوره باروک “طبیعت بی‌جان” به عنوان یک ژانر مستقل از بیان تصویری مطرح می‌شود و سپس در آثار هنرمندان اواخر قرن نوزدهم میلادی و به‌ویژه در آثار پل سزان (۱۸۳۹-۱۹۰۶) شکل غالب و تعیین‌کننده به خود می‌گیرد.

کوبیسم در ابتدا به صورت “تحلیلی” و سپس در قالب “ترکیبی” فضای تجسمی دنیای نوین را متحول ساخت و تأثیر بلامنازعش را آشکار ساخت.

محمد علی شیوایی (کاکو) در پاریس ضمن بهره‌مندی از فضای مدرنیسم اواسط سده بیستم، به تجربه در فضای آثار هنرمندان جنبش کوبیسم و نسل سوم آنها اوزانفان، متزینجر و آندره لوت که هنوز در قید حیات بودند، به فعالیت پرداخت. از این زمان است که ژانر “طبیعت بی‌جان” در بیان تصویری کاکو نقش غالب و تعیین‌کننده‌ای به خود می‌گیرد.

کاکو مانند اکثر هنرمندان جنبش کوبیسم، ابتدا به‌صورت “تحلیلی” به نقش‌آفرینی پرداخت؛ سپس به نوعِ دوم کوبیسم که بین سال‌های ۱۳۱۱ تا آغاز جنگ جهانی اول رواج داشت و در تاریخ هنر به‌عنوان کوبیسم “ترکیبی” از آن یاد می‌شود، روی آورد.

در کوبیسم “تحلیلی” اغلب از رنگ‌های محدود و به‌ویژه خاکستری‌های رنگی و تجزیه فرم در قالب هندسی و زوایای دید متکثر استفاده شده است. همین روند در اغلب آثار طبیعت بی‌جان محمد علی شیوایی مشاهده می‌شود. در مرحله بعد، که بیشتر متعلق به آثار دهۀ پایانی کاکو است، مانند هنرمندان دورۀ دوم جنبش کوبیسم، کاکو با بهره‌مندی از روشکولاژ و با استفاده از قطعات دوخته‌شدۀ پارچه و استفاده از رنگ‌های گرم و تا حدودی مهاجم، پرداخت. کاکو، پس از مراجعت به ایران و با وجودی که در انزوا می‌زیست، با اشراف کامل به امر بیان در فضای نوین و شیوه ترکیب‌بندی کاملاً فردی، تا پایان عمر (۱۳۸۴) به آفرینش هنری ادامه داد و آثار در خور توجهی به‌جا گذاشت که امروز شاهد بخشی از آن هستیم.»

این درحالیست که بخشی از آثار کلاژی (تکه چسبانی) که با استفاده از پارچه به شکل منحصربه فردی توسط زنده یاد شیوایی آفریده شده به همراه بخشی از نقاشی‌های این هنرمند نوگرا در موزه علی اکبر صنعتی در کرمان و موزه هنر معاصر تهران نگهداری می‌شود.

کاکو در سال ۱۳۱۳ در شیراز متولد شد؛ سال ۱۳۳۴ به هنرستان هنرهای زیبا پسران در تهران وارد شد. پس از گذراندن دوره ۳ ساله آن مدرسه با احراز مقام اول در میان شاگردان در سال ۳۸-۱۳۳۷ از طرف آن مرکز بورسیه شد و در همان سال، عازم پاریس شد و در مدرسه هنرهای زیبای پاریس بوزار ادامه تحصیل داد.

او که از پیشگامان هنر نوگرای ایران و به نوعی از اولین هنرمندان علاقه مند به شیوه کوبیسم و کلاژ در ایران شناخته می‌شود با تأثیرپذیری از آثار پیکاسو و براک و با بکارگیری خطّ و سطح و ترکیب و فرم به فضایی دیگر گونه و شخصی یعنی کوبیسم اکسپرسیو رسید و با توجه به تفکرات عرفانی، سوژه‌ها و فضای آثارش رنگ شرقی به خود گرفت.

این هنرمند علاوه بر نمایشگاه‌هایی در ایتالیا، فرانسه، یونان از سال ۱۳۵۰ در ۱۲ نمایشگاه انفرادی و گروهی آثار خود را به تماشا گذاشت.

سهراب سپهری دوست صمیمی کاکو تنها نقاشی‌های او را بر دیوار ساده اتاقش زده بود. اتاق آبی او با نقاشی‌های زیبایکاکو در موزه هنرهای معاصر صنعتی کرمان بازآفرینی شده است.

 گالری آرتیبیشن در خیابان شریعتی، پایین‌تر از حسینیه ارشاد، خیابان کوشا، خیابان ناصری، خیابان قندی (دریا) پلاک ۶ قرار دارد.”منبع:خبرگزاری مهر”