گور دختر آرامگاهی سنگی از دورهٔ هخامنشیان است که در در دشت «میانکوهی پشت پَر» شهرستان دشتستان قرار دارد و از نقاط دیدنی استان بوشهر در جنوب ایران است. مشخص نیست که این بنا آرامگاه یا یادبود چه شخصیتی است، فرضیههای مختلفی از آرامگاه کوروش کوچک، تا چیشپیش، کوروش یکم، آتوسا، ماندانا، یا خواهر کوروش بزرگ به عنوان احتمال مطرح شدهاست که هیجیک قطعی نیست.
چیشپیش در درازای پادشاهی خود انشان را تصرف کرد و افزون بر پارسه بر انشان نیز چیره شد. او دارای دو فرزند بود که پس از او هر دو به فرمانروایی رسیدند. یکی از این فرزندان آریارمنه و دیگری کورش یکم بود. آریارمنه به فرمانروایی پارسوماش و کورش یکم شاهِ انشان شد. بعدها آریارمنه جای خود را به فرزندش آرشامه و کورش یکم جای خود را به کمبوجیه یکم، پدر کورش بزرگ داد. این درست در زمانی بود که مادها قلمرو خود را گسترش داده و پارسیان از آنان فرمانبرداری میکردند و به آنها خراج میپرداختند.
به روایت کتیبه بیستون که تألیف هرودوت نیز تاییدکننده آن است از سده هفتم پیش از میلاد در سرزمین پارس خاندان هخامنشیان حکومت میکردند پس از هخامنش بنیانگذار خاندان هخامنشی و پسرش چیشپیش این خاندان به دو شاخه جدا گشت که هر دو در سرزمین پارس پادشاهی داشتند. ظاهراً شاخه نخست فرمانروایان انشان و شاخه دوم فرمانروای پارسوماش بودند و خاندان کوروش بزرگ از شاخه یکم و خاندان داریوش بزرگ از شاخه دوم بودند.
شاپور شهبازی معتقد بود که این بنا آرامگاه کوروش کوچک است. گور دختر در میانهٔ دههٔ ۱۳۸۰ مرمت شد ولی اکنون در وضعیت بسیار بدی رها شدهاست. این اثر در تاریخ ۱۱ مرداد ۱۳۷۶ با شمارهٔ ثبت ۱۸۹۷ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیدهاست.
موقعیت
گور دختر در دشت «میانکوهی پشت پَر» “که در گویش مردم منطقه بزپر نامیده میشود” در بخش ارم شهرستان دشتستان در استان بوشهر قرار دارد.
در خاور گور دختر نیز بقایای کوشک اردشیر ساسانی دیده میشود.از دیگر آثار دوره هخامنشیان در دشتستان میتوان به کاخ چرخاب کوروش در یک کیلومتری جنوب غرب برازجان، کاخ سنگ سیاه و کاخ بردک سیاه در دشتستان اشاره کرد.
معماری و مشخصات
این آرامگاه به سبک آرامگاه کوروش بزرگ اما در اندازه کوچکتر ساخته شدهاست و دارای سقفی شبیه آرامگاه کوروش بزرگ است.باستان شناسان تأیید کردهاند که این اثر متعلق به سال ۶۰۰ پیش از میلاد، دوره هخامنشیان است.
کل بنا از ۲۴ قطعه سنگ در ابعاد مختلف ساخته و به وسیلهٔ بستهای دم چلچلهای به یکدیگر متصل شدهاند. در ساخت این بنا مانند دیگر سازههای ساخته شده توسط معماران هخامنشی هیچگونه ملاتی به کار نرفتهاست. بر بالای این مقبره قسمتی فرو رفتگی شبیه به یک قاب وجود دارد که احتمالاً جایگاه قرار گرفتن کتیبهای مربوط به آن بودهاست. ارتفاع واقعی بنا چهارونیم متر است و در درون اتاقک بنا حوضچهٔ کوچکی وجود دارد.
گور دختر را ابتدا باستانشناس بلژیکی لویی واندنبرگ “Louis Vanden Berghe” در سال ۱۳۳۹ خورشیدی کشف کرد. واندنبرگ خود معتقد بود گور دختر قبر چیش پیش یا کوروش یکم “جد کوروش کبیر” است اما سپس علیرضا شاپور شهبازی، از باستانشناسان بزرگ ایران، آن را آرامگاه کوروش کوچک دانست. گمانهها در مورد این بنا فراوان است. آرامگاه ماندانا مادر کوروش یا آتوسا دختر کوروش و شهبانوی هخامنشی برخی دیگر از گمانهها دربارهٔ این بنا هستند. گور دختر در سال ۱۳۷۶ با شماره ۱۸۹۷ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
محمد جواد بانشی
تاریخ : ۷ - بهمن - ۱۴۰۱
نه اون آرامگاه مادر سلیمان در دشت مرغاب مربوط به کوروش هست نه این بنا مربوط به دختر کوروش از لحاظ معماری مربوط به رومیان هست نه هخامنشیان که نمونههای زیادی از آن در تخت جمشید هست
سهراب
تاریخ : ۷ - بهمن - ۱۴۰۱
خدای من…چرا مردم بوشهر قدر این آرامگاه این پادشاه بزرگ ایرانی را نمی دانند
درود بر ایرانم
تاریخ : ۷ - بهمن - ۱۴۰۱
درود بر جد بزرگوار ایران باستان کوروش کبیر ما ایرانیها ریشه در این خاک داریم ولی…
ناشناس
تاریخ : ۷ - بهمن - ۱۴۰۱
چقدر بی عقلین من خودم اهل استان بوشهر هستم و این مال دختر کورش هست نه مال کورش آرامگاه کورش تو شیرازه اگه نمیدونی بدوم عرب
کتیبه
تاریخ : ۸ - بهمن - ۱۴۰۱
اونهایی که ایرانی نیستن نظر ندن اصلا نخون برو همون سلیمان ..را بخون بی…
علیرضا دشتستانی
تاریخ : ۸ - بهمن - ۱۴۰۱
متاسفانه استان بوشهر از یک بی صاحبی وحشتناک زجر میکشد. مسئولان متوجه هیچ چیزی نیستند. خودشان نمی دانند چه چیزی میخواهند. در واقع بوشهر یک کشور کوچک مثل قطر است گاز، نفت ،پتروشیمی گمرک ، بندر، نیروگاه هسته ای، گروشگری دارد ولی مردمش فقیر راه های مواصلاتی درب و داغون، جوانان بیکار، امکانات پزشکی ضعیف، برق آب در بغرنج این بوشهر است.
محمد
تاریخ : ۸ - بهمن - ۱۴۰۱
واقعا کسانی که در پی نفی وجود هخامنشیان میخواهند چه چیزی را از مردمان ایران زمین بگیرند؟ شدنی نیست…مردم دیگر بحرف این افراد گوش نمیدهند….
ایرانزاد
تاریخ : ۸ - بهمن - ۱۴۰۱
هخامنشییان واقعیت بزرگ تاریخ ایران باستان هستند که برخی ها سعی دارند با نابودی آثار آنان تاریخ ایرانیان را بی هویت کنند
ناشناس
تاریخ : ۸ - بهمن - ۱۴۰۱
اگر محال …. بود الان چنان محافظت ومرمت میشد
سید احمد از خرمشهر
تاریخ : ۸ - بهمن - ۱۴۰۱
تاریخ گذشته زندگی ما هست یعنی ما داریم با گذشته زندگی میکنیم
حسن احمدی از زنجان
تاریخ : ۸ - بهمن - ۱۴۰۱
وای به حال ما که ارامگاههای اجدادمون رو با چه وضعیتی داریم حفظ میکنیم….. مسئولین هیچ وقت برای مرمت و نگهداری این پیشینه و این میراث تلاش نمیکنند و نخواهند کرد .بخدا قسم اگر تو نزدیکی شهر ما بود خودم برای حفظش مرمتش تمام وقتمو میزاشتم.این میراث و بناها اگه تو یه کشور اروپایی بود چه ها که نمیکردند.
ناشناس
تاریخ : ۸ - بهمن - ۱۴۰۱
کاکاجان دایی جان عمو جان چه بکویم که تمام اثار باستانب کشودمان ایران عزیز از بین می رود
Mojtaba Bigdeli
تاریخ : ۸ - بهمن - ۱۴۰۱
سرمایه یک رسانه مخاطبش است یکی از موارد مهم برای مخاطب صداقت و شرافت رسانه است. مخاطب وقتی دید رسانه داره با نظر مخاطبانش گزینشی برخورد می کند در واقع اون دو اصل مخدوش شده و کلا قید اون رسانه رو می زند. بای بای
علی
تاریخ : ۹ - بهمن - ۱۴۰۱
نمونه بارز از یک …
ضرغام دهقان"مرزبان"
تاریخ : ۹ - بهمن - ۱۴۰۱
دوستانی که این پیام روگذاشتید
همه عالمان فنون باستان می دانند که قبر خود کوروش بزرگ یا همان کوروش دوم یک اثر هلنی و توسط حجاریان یونانی کار شده حال آنکه کوروش اول شاهک منطقه کوچک عشایری معروف به پارسوماش بوده و سالها از تمدن و فرهنگ وهنر هلنیسم به دور بوده پس این اثر قطعا مربوط به پارسیان عهد هخامنشی است و نه قبل از آن
دهقان(مرزبان)پژوهشگر تاریخ فیروزآباد فارس۰۹۱۷—۵۱۱۲
ناشناس
تاریخ : ۱۰ - بهمن - ۱۴۰۱
این بنا همهمانند بقیه بنا های تاریخی ارزشمند هست اما در نظر داشته باشید اون کورش کبیر و بزرگ در واقع کورش دوم هست که قبرش در پاسارگاد هست این آرامگاه کورش اول هستش که فرمانروای قوم کوچکی بود
نانا
تاریخ : ۱۰ - بهمن - ۱۴۰۱
دروغه ولی شنیدم اسکندر مقدونی تو راه برگشت از هند نزدیکان بوشهر مرده این مثل گورهای هخامنشیان اطراف کوههای اهوازه فقط میخوام وجود تاریخی … از بین ببرم چهل پدرا
انسان
تاریخ : ۱۰ - بهمن - ۱۴۰۱
چقدرخنده داره
ناشناس
تاریخ : ۱۰ - بهمن - ۱۴۰۱
سلام وعرض ادب
خدمت عزیزان جسارت ویا توهین به هیچ یک از عزیزان را ندارم
بناهای تاریخی که در سراسر ایران عزیزمان هست هر کدام به یک دوره به خصوصی هست ودرک کردن هر دوره نیاز به مطعاعه بیشتری هست این بناها به دوره هخامنشی برمیگرده ونام این بنا هم مشهور به گور دختر که یکی از نوادگان شاه بوده که موقع مرگش گفته قبر منو بین زمین واسمان قرار بدین ودر ضمن تاریخ ایران چیزی نیست که ان را به یغما ببرند تنها چیزی که من به شما بگویم همین باسنان شناسایی که به قول مجوز دارن دارن میراسمان رابه باد میبرن
شریفی
تاریخ : ۱۰ - بهمن - ۱۴۰۱
سلام وعرض ادب
خدمت عزیزان جسارت ویا توهین به هیچ یک از عزیزان را ندارم
بناهای تاریخی که در سراسر ایران عزیزمان هست هر کدام به یک دوره به خصوصی هست ودرک کردن هر دوره نیاز به مطعاعه بیشتری هست این بناها به دوره هخامنشی برمیگرده ونام این بنا هم مشهور به گور دختر که یکی از نوادگان شاه بوده که موقع مرگش گفته قبر منو بین زمین واسمان قرار بدین ودر ضمن تاریخ ایران چیزی نیست که ان را به یغما ببرند تنها چیزی که من به شما بگویم همین باسنان شناسایی که به قول مجوز دارن دارن میراسمان رابه باد میبرن
ناشناس
تاریخ : ۱۰ - بهمن - ۱۴۰۱
چون یک ایرانی اصیل است هیچ بهایی بهش نمیدن…همین
ممد جون
تاریخ : ۱۰ - بهمن - ۱۴۰۱
کسانی که هویت ندارند ، از هویت هخامنشی و ایران و ایرانی میترسند ، در نزدیکی آن اندیمشک هم قبر یعقوب صفاری قرار دارد و مظلومانه و غریب رها شده ، جاویدان ایران
بابک
تاریخ : ۱۱ - بهمن - ۱۴۰۱
ایران…ایران…ایران…..
ناشناس
تاریخ : ۱۱ - بهمن - ۱۴۰۱
این اگه سابت میشد یه… ست .چنان احمیتی چنان خرجی میکردن ولی چون تاریخ خدمان هست متعسفانه حتا یک حسار درست حساب نداره … کسانی که در تاریخ هم حق وناحق میکنن
موسی قنبری
تاریخ : ۱۱ - بهمن - ۱۴۰۱
عالی بود…امسال حتما میرم زیارتشون….عالی بود…سلام بر ایران
ناشناس
تاریخ : ۱۱ - بهمن - ۱۴۰۱
چو ایران نباشد تن مباد
زیبا
تاریخ : ۱۱ - بهمن - ۱۴۰۱
اگر یه مرد عرب بود وجنگ ستیز با ایرانی بود بهش لقب…می دادن وازش یه…میساختند چون اصیل قدرت ایرانی هست ازش میکاهند، مدرکی نباشه تاریخ ایران نابود میکنند
داود
تاریخ : ۱۱ - بهمن - ۱۴۰۱
آرامگاه نیاکانمان همه مخروبه و ویرانه هستند
عبداله منابیه
تاریخ : ۱۱ - بهمن - ۱۴۰۱
زیبا فرعون هم مرد عرب بوده ولی اعراب هیچ بهایی به اونمیدهند اعمال هر شخصی مهم است ونه نژاد .در ضم خود بوشهر سرزمین اعراب است که در اصل اسمش ابوشهر است و با کمی تغیر شد بوشهر که تقریبا همان معنی را دارد این نام از دوران عیلامیان میباشد و این مقبره در بوشهر دفن شده ولی اصالت ان شهر را ندارد بعد از عیلامیان بیگانگان زیادی وارد قلمرو اهواز شدند نمونه اش شوش است که کاخ عیلامیان را کورش خراب و همانجا با اجر لعاب دار عیلامیان برای خودش کاخ ساخت که باز هم اصالت مردم اصیل اهواز از تاریخ همان اجرها پیداست پیامبر خدا نبی دانیال در زمان کوروش به زندان انداخته شد و بعد از شکنجه ها بهشهادت رسید و در خود شوش دانیال نبی مدفون شده که نام اصلی ان شهر در دوره عیلامیان سوس هست و شوشتر نام اصلیش تستر هستش تستر یکی از نوادگان حضرت نوح علیه سلام هست
محبوبه
تاریخ : ۱۱ - بهمن - ۱۴۰۱
بوشهر سرزمین بزرگ مردمان و اقوام ایرانی است. فارس ، ترک و عرب ..همه ما یک ایرانیم و به همه بزرگان همه اقوام افتخار می کنیم…
عبداله منابیه
تاریخ : ۱۱ - بهمن - ۱۴۰۱
محبوبه جان همه ما مردمان جمهوری اسلامی هستیم و زیر پرچم مقدس اسلام داریم زندگی میکنیم و اگر اسلام نباشد ایرانی وجود ندارد قلمروها قبل از غصب کورش مشخص است