ابطال مصوبه دانشگاه شیراز در خصوص محاسبه نمرات مردودی در معدل دانشجویان

با رای شماره‌های ۹۳۱ و ۹۳۲ مورخ ۱۴۰۱/۵/۲۵ هیات عمومی دیوان عدالت اداری  مصوبه دانشگاه شیراز درخصوص محاسبه نمرات مردودی دانشجویان در معدل هر نیم‌سال و میانگین کل نمرات ابطال شد.

پیام رای:

اطلاق تبصره ۲ ماده ۲۳ آیین‌نامه و مقررات دوره‌های تحصیلی کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری مصوب ۳؍۴؍۱۳۹۷ دانشگاه شیراز در حدی که متضمن محاسبه نمرات مردودی دانشجویان در میانگین نمرات هر نیم‌سال و میانگین کل نمرات است، از تاریخ تصویب ابطال شد.

متن دادنامه:

شماره دادنامه: ۱۴۰۱۰۹۹۷۰۹۰۵۸۱۰۹۳۱ و ۱۴۰۱۰۹۹۷۰۹۰۵۸۱۰۹۳۲
تاریخ دادنامه: ۲۵؍۵؍۱۴۰۱
شماره پرونده: ۰۰۰۳۲۰۱-۰۰۰۳۲۰۰
مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری

شاکی: آقای علیرضا دولاح

موضوع شکایت و خواسته: ابطال تبصره ۲ ماده ۲۳ آیین نامه و مقررات دوره های تحصیلی کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی مصوب ۳؍۴؍۱۳۹۷ دانشگاه شیراز

گردش کار:

شاکی به موجب دادخواستی ابطال تبصره ۲ ماده ۲۳ آیین نامه و مقررات دوره های تحصیلی کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی مصوب ۳؍۴؍۱۳۹۷ دانشگاه شیراز را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که:

” به استحضار می رساند اولاً با استناد به بند ۴ جزء «ب» ماده ۲ قانون اهداف، وظایف و تشکیلات وزارت ‌علوم، تحقیقات و فناوری مصوب سال ۱۸؍۵؍۱۳۸۳ تعیین ضوابط، معیارها و استانداردهای علمی مؤسسات آموزش عالی و ‌تحقیقاتی، رشته‌ها و مقاطع تحصیلی با رعایت اصول انعطاف، پویایی، رقابت و نوآوری ‌علمی از مأموریت های اصلی و در حدود صلاحیت وزارت علوم، تحقیقات و فناوری است و نیز به موجب ماده ۶ قانون مارالذکر کلیه وزارتخانه‌ها، مؤسسات و شرکتهای دولتی، مؤسسات و نهادهای‌ عمومی غیردولتی و همچنین مؤسسات خصوصی که به نوعی مبادرت به انجام‌ فعالیت‌های آموزش عالی، پژوهش و فناوری می‌نمایند، موظفند فعالیت‌های خود را در‌چارچوب سیاست‌ها و آیین‌ نامه ‌های موضوع این قانون انجام دهند. در این راستا به استناد بند های (الف)، (ب) و (ج) ماده ۱۵ قانون برنامه پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران و بند ۳ جزء «ب» و بند ۱ جزء «ج» ماده ۲ و ماده ۶ قانون اهداف، وظایف و تشکیلات وزارت‌علوم، تحقیقات و فناوری مصوب سال ۱۸؍۵؍۱۳۸۳ شورای عالی برنامه ریزی آموزشی با مصوبه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در این راستا ایجاد گردید.

ثانیاً: به موجب مقدمه آیین نامه تشکیل شورای عالی برنامه ریزی آموزشی مصوب وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ابلاغی به شماره ۱۴۱۲۰۹؍و  مورخ ۴؍۸؍۱۳۹۳ هدف از تشکیل شورای عالی برنامه ریزی آموزشی ارتقای کیفیت و تقویت یکپارچگی در سیاست گذاری و برنامه ریزی آموزشی برای کلیه دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی و مراکز پژوهشی کشور اعم از دولتی و غیر دولتی است. در این جهت وضع و تدوین آیین نامه های آموزشی در تمام مقاطع تحصیلی به استناد بند ۱۲ ماده ۳ آیین نامه شورای عالی برنامه ریزی آموزشی در صلاحیت این شورا است و همه مراکز آموزشی و پژوهشی و فناوری موظف هستند تمام فعالیت های خود را در چارچوب مصوبات شورای اخیرالذکر انجام دهند لذا دانشگاه شیراز نمی تواند آیین نامه ای خلاف مصوبات شورای عالی برنامه ریزی آموزشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری تصویب و اجرا کند و از این رو مصوبه مذکور خارج از حدود اختیارات دانشگاه شیراز است.

ثالثاً: مستند به آیین ‌نامه دوره‌ هـای تحصیلی کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشـد و دکتری تخصصی (ویژه دانشگاه های سطح ۱و ۲ دولتی) ابلاغی به شماره ۴۳۰۶۹؍۲ مورخ ۱؍۳؍۱۳۹۷حکمی در خصوص تأثیر نمره های مردودی دانشجو در میانگین نمرات نیمسال و میانگین نمرات کل مقرر نشده است لذا تبصره ۲ ماده ۲۳ آیین‌نامه دوره‌های تحصیلی کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی مورخ ۳؍۴؍۱۳۹۷ دانشگاه شیراز خلاف آیین نامه شورای عالی  برنامه ریزی آموزشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری است.

رابعاً: به استناد رأی دادنامه ۴۸۵ شماره پرونده ۹۹۰۰۹۷۴ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری درخصوص ابطال مصوبه اثر نمره ‌های مردودی درس هـای دانشجـو در محـاسبه میانگین نیمسال تحصیلی و میانگین کل و مستند به ماده ۹۲ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ رعایت مفاد رأی هیات عمومی در مصوبات بعدی از سوی مراجع مربوطه الزامی است. لذا ابطال مصوبه از تاریخ تصویب مورد تقاضاست.”

متن مقرره مورد شکایت:

“دانشگاه شیراز

معاونت آموزشی و تحصیلات تکمیلی

آیین نامه و مقررات دوره های تحصیلی

کاردانی، کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی

ماده ۲۳: نمره ارزشیابی هر درس به صورت عددی از صفر تا ۲۰ محاسبه می شود و حداقل نمره قبولی در هر درس ۱۲ است. میانگین کل قابل قبول در هر نیم سال ۱۴ است و چنانچه میانگین نمرات دانشجو در هر نیم سال تحصیلی کمتر از ۱۴ باشد دانشجو در آن نیم سال مشروط تلقی می شود. سقف مجاز مشروط، اعم از متوالی یا متناوب، در دوره کارشناسی ارشد ۲ نیم سال است.

تبصره ۲: نمره تمام درس هایی که دانشجو می گیرد ( به جز درس های جبرانی و مازاد) در کارنامه ثبت و در میانگین هرنیم سال و میانگین کل نمرات دانشجو محاسبه می شود.”

علی رغم ابلاغ دادخواست و ضمائم آن به دانشگاه شیراز تا زمان رسیدگی به پرونده در جلسه هیأت عمومی پاسخی از طرف آن مرجع واصل نشده است.

هیأت عمـومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ۲۵؍۵؍۱۴۰۱ به ریاست معاون قضایی دیوان عدالت اداری در امور هیأت عمومی و با حضور معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.

رأی هیأت عمومی

براساس جزء (۴) بند «ب» ماده (۲) قانون اهداف، وظایف و تشکیلات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری مصوب سال ۱۳۸۳، تعیین ضوابط، معیارها و استانداردهای علمی مؤسسات آموزش عالی و تحقیقاتی، رشته‌ها و مقاطع تحصیلی با رعایت اصول انعطـاف، پویایی، رقابت و نوآوری علمی از مأموریت های اصلی و در حـدود اختیارات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در زمینه اداره امور دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی تحت پوشش وزارتخانه یادشده است و در راستای ایفای مأموریت ها و اختیارات فوق، آیین‌نامه دوره‌های تحصیلی کاردانی؍کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی (ویژه دانشگاه های سطح ۱ و ۲ دولتی) در جلسه شماره ۸۸۹ مورخ ۳۰؍۱۰؍۱۳۹۶ به تصویب شورای عالی برنامه‌ریزی آموزشی رسیده است. نظر به اینکه آیین‌نامه یادشده فاقد هرگونه حکمی درخصوص محاسبه نمره‌های مردودی در میانگین نمرات هر نیمسال و میانگین کل نمرات است، بنابراین اطلاق تبصره (۲) ماده (۲۳) آیین‌نامه و مقررات دوره‌های تحصیلی کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری مصوب ۳؍۴؍۱۳۹۷ دانشگاه شیراز در حدی که متضمن محاسبه نمرات مردودی دانشجویان در میانگین نمرات هر نیمسال و میانگین کل نمرات است، خارج از حدود اختیار بوده و مستند به بند ۱ ماده ۱۲ و مواد ۱۳ و ۸۸ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ از تاریخ تصویب ابطال می‌شود.

مهدی دربین

هیأت عمومی دیوان عدالت اداری

معاون قضایی دیوان عدالت اداری