به گزارش اول فارس، چارلز داروین برای اولین بار این تغییر بنیادین را در آناتومی باستانی ما تشخیص داد. او در نظریه انقلابی خود طرح کرده بود که انسانها و شامپانزهها هر چند دم ندارند، با این حال دارای مجموعه کوچکی از مهرهها هستند که فراتر از ساختمان لگن گسترش یافته و دنبالچه را شکل میدهند. داروین گفته بود: «نمیتوانم در اینکه این یک دم ابتدایی بوده است شک داشته باشم».
از آن زمان و اواخر قرن نوزدهم بدین سو، دیرینهشناسان فسیلهایی پیدا کردهاند که تا حدی این تغییر را روشن میکند. قدیمیترین نخستیسانان شناخته شده که ۶۶ میلیون سال پیش زندگی میکردند دارای دمهایی تمام عیار بودند و امروزه اکثر نخستیسانان زنده مانند لمورها و تقریباً همه میمونها نیز هنوز دم دارند. با این حال فسیلها نشان میدهد شامپانزهها از حدود ۲۰ میلیون سال پیش راه خود را جدا کردند و دم در آنها محو شده است.
اکنون تیمی از دانشمندان در آمریکا میگویند جهش ژنتیکی که عامل این اتفاق بوده است را به طور دقیق ردیابی کردهاند.
پیشتر محققان دریافته بودند که دم (مجموعهای متشکل از ماهیچه و عصب) در مراحل اولیه رشد جنین جانوران و توسط مجموعهای از ۳۰ ژن اصلی که ساختار گردن و ناحیه کمر را مشخص میکنند تشکیل میشود.
دانشمندان پس از مقایسه میمونهای دمدار با شامپانزههای بیدم ژنهای متفاوت را شناسایی کردند و پی بردند جهش در ٓژنی به نام «تیبیایکستی» (TBXT) باعث شده است اجداد ما دم خود را از دست بدهند.
دانشمندان حدس میزنند این ژن ۲۰ میلیون سال پیش به طور اتفاقی در یک شامپانزه جهش کرده و باعث شده او دم درنیاورد و یا تنها یک تهمانده دم در لگناش باقی بماند. با زنده ماندن آن شامپانزه، این ژن جهشیافته از طریق تولید مثل به شامپانزههای بعدی منتقل شده است.
پژوهشگران میگویند از آنجا که شامپانزهها به لحاظ جثه بزرگتر از میمونها بودند، از دست دادن دم و سقوط از درختها میتوانسته برای آن بسیار کشنده باشد و همینطور نقض در این ژن میتواند باعث بروز آسیب نخاعی بشود. به این دلایل از دست دادن دم یک نقص در مزیت تکاملی است.
گابریل روسو، محقق مورفولوژی تکاملی در دانشگاه استونی بروک نیویورک، میگوید: «حال سوال اصلی این است که مزیت پایین آمدن از درخت و حرکت کردن روی زمین چه بوده است؟»
نتایج مطالعات جدید در پایگاه علوم بیولوژیکی «بیورکسیو» (bioRxiv) منتشر شده است.
نظرات خود را برای ما ارسال کنید