اگر این ویژگی ها را دارید آدمی عاقل هستید

مجله زندگی|اول فارس:  ما در دنیایی زندگی می‌کنیم که روز به‌ روز امکان انتخاب‌های بیشتر و دنبال‌کردنِ سبکی از زندگی که متفاوت با سبکِ زندگیِ پدربزرگ‌ و مادربزرگ‌هایمان بود، در آن فراهم می‌شود.

تا سه نسل قبل از اکثر ما انتظار می‌رفت که در همان محلی که به دنیا آمده بودیم بزرگ شویم و از میان همان چند شغل محدودی که در منطقه محلِ سکونت‌مان وجود داشت، یکی را انتخاب کنیم و آینده زندگی عشقی‌مان نیز محدود به همان حلقه اجتماعیِ نزدیک‌مان بود.

در دنیای فعلی ما را تشویق می‌کنند که رؤیاهایمان را دنبال کنیم و به هر سمتی که ما را می‌برند، برویم و زندگی‌مان را از صفر بسازیم. این آزادیِ جدید همان‌ اندازه که شگفت‌انگیز است، فشار زیادی را به هر کدام از ما، که باید از میان گزینه‌های بی‌شمار دست به انتخاب بزنیم و مسئولیت زندگی‌ای که خود ساخته‌ایم را به‌تنهایی برعهده بگیریم، تحمیل می‌کند.

توانایی تصمیم‌های خردمندانه ممکن است اکنون بیش‌از هر زمانِ دیگری حیاتی باشد.

تعریفِ خرد

شناختِ خرد و ملزوماتِ آن و شناخت ویژگی‌های فردِ خردمند به ما کمک می‌کند تا به معنادارترین و ثمربخش‌ترین حالت ممکن زندگی کنیم. هزاران سال گفتمانِ حولِ «خردمندی» بر مطالعه فلسفه و مذهب متمرکز بود. اما طی ۲۰ سال گذشته روان‌شناسان هم تحقیقاتی را آغاز و خرد را به روش‌هایی تعریف کرده‌اند که می‌تواند به ما کمک کند تصویرِ فردِ خردمند و اینکه چگونه در جهان فعالیت می‌کند را بشناسیم.

خرد اغلب توانایی تصمیم‌گیری‌های درست و رفتار یا توصیه کردن به دیگران برای رفتار کردن به طریقی که احتمال نتایج مطلوب را افزایش دهد، تعریف شده است.

برخی از اندیشمندان خرد را شکلی از هوشِ عملی تعریف کرده‌اند. من به آن تعریفی از خرد که می‌گوید «خرد شناختِ کار درست، انجام دادن آن به طریقِ درست، در زمانِ درست و در بافتِ درست است»، علاقه‌مند هستم. هر کدام از این مؤلفه‌ها که غایب باشد، تصمیم یا عمل عاقلانه نخواهد بود. با توجه به اینکه در دنیای بسیار پیچیده‌ای زندگی می‌کنیم، به نفع‌مان است که فرد خردمند و چگونگیِ خردمندانه رفتار کردن را بلد باشیم.

در ادامه پنج ویژگی و توانایی فردِ خردمند را برای‌تان شرح می‌دهیم:

۱. تواناییِ خودتنظیمی دارند

افراد خردمند تواناییِ تنظیم‌کردنِ عواطف‌شان را دارند؛ به نحوی که قادرند با شفافیت درباره اینکه چه تصمیم‌ها یا رفتارهایی می‌تواند نتایج مثبت برای‌شان به ارمغان بیاورد، فکر کنند و البته می‌دانند که عواطف دشمنِ خرد نیست. اگر تصمیمی به لحاظِ عاطفی بسیار قوی باشد، فرد خردمند باید بتواند اهمیت موقعیت را به خوبی درک کند و بداند یک تصمیمِ خاص چگونه می‌تواند خودش، فرد دیگر و سایرین را تحتِ تأثیر قرار دهد.

۲. بافضیلت هستند

از زمانِ فیلسوفانی مانند ارسطو گرفته تا روان‌شناسانِ جدیدی که در حوزه خرد تحقیق می‌کنند، یک اعتقاد و باور راسخ وجود داشته و آن این است که افراد خردمند، افرادی هستند که در نحوه رفتار، تصمیم‌گیری و مشورت دادن به دیگران فضیلت را رعایت می‌کنند و مراقب رفاه و سعادتِ افرادی که ممکن است تحتِ تأثیر قرار بگیرند، هستند.

شخصی که از هوش و دانایی بالایی برخوردار است، می‌داند چگونه به آنچه می‌خواهد دست پیدا کند اما اگر این کار به قیمتِ به خطر افتادنِ منافع دیگران باشد، کارِ خردمندانه محسوب نمی‌شود. افراد خردمند می‌دانند که افراد در روابطی پیشرفت می‌کنند که در آنها همه با هم شکوفا می‌شوند.

۳. الگوها را می‌بینند و شناسایی می‌کنند

روان‌شناسانی که خرد را مطالعه می‌کنند اتفاق‌ نظر دارند افرادِ مسن‌تر لزوماً خردمندتر نیستند بلکه خردمند بودن مستلزم تجربه‌های کافی است تا فرد دانش و تجربه‌های گذشته را گردآوری کند و تشخیص دهد چگونه و چه زمانی آنها را در موقعیت‌های تازه به خدمت بگیرد.

به میزانی از هوش نیاز است تا فرد قادر باشد:

۱. تشخیص دهد موقعیتِ فعلی چه مؤلفه‌هایی دارد که آن را شبیه رخدادهای گذشته می‌کند.

۲. به موقعیتِ فعلی توجه کند و تشخیص دهد، کدامیک از تجربه‌ها و دانشِ گذشته را می‌تواند در موقعیتِ فعلی به کار بگیرد

۳. چگونه آموخته‌های گذشته را در موقعیتی ناشناخته به کار بگیرد.

فرد عاقل می‌تواند الگوها را شناسایی کند، اما هم‌زمان منحصربه‌فردبودنِ هر موقعیتی را نیز درک می‌کند.

۴. محیط را به خوبی ارزیابی و شناسایی می‌کنند

رابرت استرنبرگ، استاد روان‌شناسی در دانشگاه کورنول، درباره یکی از صفاتِ فرد خردمند این‌گونه نوشته است: «افراد خردمند توانایی دارند بین سه پاسخِ ممکن به محیطی که از آن راضی نیستند، تصمیم‌گیری کنند.»

فرد می‌تواند:

۱. با محیط و بافت خودش را تطبیق دهد.

۲. تلاش کند به محیطِ خود شکل دهد.

۳. به یک محیط تازه نقل مکان کند.

اغلب افراد پیش‌از ترکِ محیطِ فعلی ترکیبی از دو موقعیتِ اول را امتحان می‌کنند. خردمندی نیازمند آن است که فرد تشخیص دهد آیا با کم‌ترین هزینه‌های فردی می‌تواند خودش را محیطِ فعلی وفق دهد یا خیر.

فرد باید تشخیص دهد آیا توانایی (برای مثال نفوذ یا قدرت) دارد تا بتواند تغییراتِ مطلوبِ خود را در محیط فعلی اعمال کند. اگر فرد حس می‌کند نیاز دارد به محیط تازه نقل‌مکان کند، خرد حکم می‌کند به جایی نرود که از شرایطِ فعلی‌اش بدتر یا به بدیِ آن باشد.

۵. بهترین بهره را از بدترین موقعیت می‌برد

اغلب آدم‌ها آنقدر عمر کرده‌اند تا بدانند بعضی‌ وقت‌ها نمی‌توانیم به آرزوها و آنچه مطلوب‌مان است حتی نزدیک بشویم. عوامل زیادی در جهان هست که ما هیچ کنترلی روی آنها نداریم، بنابراین وقت‌هایی هست که ما به راحتی بازنده می‌شویم. اما آدم‌های عاقل می‌دانند که تجربه ناامیدیِ عمیق می‌تواند اثراتِ چشمگیری بر شخصی که در آینده خواهند شد، داشته باشد. علاوه‌ بر آن می‌دانند رفتارهایی هستند که با انجامش یا پرهیز از انجامش، می‌توانیم اثراتِ بلندمدتِ نتایج نامطلوب را به‌ حداقل برسانیم.

افراد عاقل از بدترین موقعیت‌ها، ایده‌آل‌ترین دستاوردها را به دست می‌آورند.

برای موفقیت در کار و زندگی به سبک انسان های عاقل

فرصت اندوختن پول را از دست ندهید:

توانایی مدیریت مالی یکی از امکانات انسان های هوشمند است. در این بخش نکاتی است که باید مورد توجه قرار گیرد: نصب یک شیر اضافی فیلتردار ، نیاز به آب تصفیه شده بطری(آب معدنی) را کم و یا از بین می برد و پول مربوط به آن اندوخته می شود.

دوباره پر کردن کارتریج ها به جای خریدن مجدد یکی از آنها پس انداز معقولی می باشد. این قسمت شامل مثال های زیادی می باشد که در صورت استفاده از آنها اندوخته های زیادی را کسب میکنید. مهم این است که بتوانید بیشتر از چیزی که دارید و آنچه قبلا داشته اید، پس انداز و سرمایه گذاری کنید.

به دیگران تکیه نکنید:
زمانی که افرادی در زندگی شما هستند که می توانید به آنها تکیه کنید اتفاق خوبی می باشد. اما زمانی که شما مدام روی آنها حساب می کنید، باعث ضعیف تر شدن شما می شود .

شما می توانید یک ذهن خلاق و توانایی های برجسته داشته باشید و برای انجام کارها منتظر دیگران نباشید.حتی ممکن است اوایل ترس این را داشته باشید که اشتباه کنید اما ارزش امتحان کردن را دارد ، تا برای همیشه این مشکل خود را حل کنید و بتوانید با ترس خود مقابله کنید.

با آنچه که واقعا دوست ندارید، موافق نباشید و مخالفت کنید:

کلمه ((نه)) یک ابزار واقعا قدرتمند است که باید از آن استفاده کرد. هنگامی که شما از پذیرش تلهدات جدید ، خودداری می کنید ، فرصت دارید با آنهایی که در حال حاضر در دسترس هستند ، کار کنید و به نحو احسنت انجام دهید.

توانایی ((نه)) گفتن، بیمه ی شما در برابر انتخابات نادرست و اشتباه می باشد.

ارزش خود را بشناسید و با آنچه که دوست ندارید، موافقت نکنید. در غیر این صورت؛ مردم از سوء استفاده می کنند و شما نیز احساس خوبی نسبت به خود نخواهید داشت.

بر عصبانیت خود پافشاری نکنید

عصبانیت و تجربه احساسات منفی پس از یک وضعیت ناخوشایند یک امر طبیعی می باشد. بنابراین ما به استرس واکنش نشان می دهیم. اما اگر یک مدت طولانی گذشته است و شما هنوز هم ناراحت هستید، به شما آسیب خواهد زد .

تجمع احساسات منفی و عدم جلوگیری آن، بدین معنی است که شما به طور مداوم در حالت استرس قرار می گیرید و افراد باهوش سعی در جلوگیری از آن دارند و واکنش نشان ندادن یکی از موثرترین راهکارها برای تضمین سلامتی شما خواهد بود.

به شانس تکیه نکنید:
((اعتقاد به بهترین ها و آماده شدن برای بدترین ها)) ، عبارتی است که در مورد خیلی از آدم ها صدق میکند.کسانی که شانس را سرلوحه زندکی خود قرار می دهند و با این عبارت خود را گول می زنند، دست رو دست می گذارند و بیکار می مانند تا شانس و بخت و اقبال برای آنها بهترین ها را رقم بزند.اما افراد باهوش اجازه نمی دهند که زندگی آنها براساس شانس جلو برود و خود هیج کاری نکنند.

از تصمیمات خود برنگردید البته تصمیمات درست:

هرکسی حق دارد انتقاد سازنده داشته باشد. این می تواند به شما کمک کند که چرا ایده ها یا محصولات شما گاهی اوقات ایده آل نیستند.اما شما نمی توانید از چیزی که برای شما مهم است، دست بردارید.

این واقعیت است که مردم ، به سادگی از تجربیات شما می ترسند و می خواهند که مانع پیشرفت شما شوند. اگر می خواهید یک پروژه کسب و کار اجرا کنید یا یک مقاله ای چیزی منتشر کنید، باز خورد بیشتری بگیرید و از نظرات سازنده استفاده کنید و بر روی اشتباهات خود کار کنید اما اجازه ندهید که رویاهایتان با نظر دیگران متوقف شود.

در گذشته زندگی نکنید:

توانایی از دست دادن یک جیز مهم برای موفقیت می باشد. اگر شما یک چیز را از دست داده اید و شکست خورده اید، پس از آن دیسک کرده اید. و سعی کردید که چیزهای بیشتری به دست بیاورید.حرکت کنید و به اشتباهات گذشه کاری نداشته باشید. اما آنها را به خاطر داشته باشید تا تکرار نشوند.

اجازه ندهید که حالتان خراب شود :

به سختی می توان یک شخص را خوشحال نامید. خلق و خوی، روحیه و اعتماد به نفس آن، بستگی به گذشته ای دارد که چگونه توانسته با آن کنار بیاید.شما باید حتی برای کوچک ترین موفقیت ها و پیروزی ها شادی کنید.

نتیجه‌گیری

اغلب ما با این احساس رایج زندگی می‌کنیم که بسیاری از چیزها آن طور که باید باشند، نیستند. زندگی عادلانه نیست، ناامیدی برای بسیاری از ما بسیار بیشتر از توانایی‌مان است و اغلب اوقات مجبور می‌شویم بیشترین بهره را از آنچه در اختیارمان قرار گرفته است، ببریم. تا همین اواخر، مردمانی در جوامع ما زندگی می‌کردند که وظیفه‌شان هدایت ما در تصمیم‌گیری‌های بزرگ بود. در حالِ حاضر شاهد نسلی هستیم که بیشترین انتخاب‌ها و کم‌ترین کمک‌ها را دارد.

مجهزبودن به مهارتِ شناسایی آدم‌های عاقل و دانستن اینکه چطور تصمیم‌های خردمندانه بگیریم، ما را در مسیری قرار می‌دهد که بتوانیم از زندگی‌ای که به ما بخشیده شده است، بهترین بهره را ببریم.