جنجال ایمنی در ساخت و سازهای منطقه برف فروشان و دامنه کوه دراک شیراز

خبرگزاری ایرنا: ماجرای ساخت و سازهای منطقه برف فروشان شیراز و سازهاهای ایجاد شده در دامنه کوه دراک این شهر هر از چندگاهی با بروز حادثه ای در گوشه و کنار کشور بر سر زبان‌ها می افتد.
این بار نیز سقوط متروپل در آبادان، نگاه ها را در شیراز به سازه‌های پر حرف و حدیث ازجمله هتل آسمان و مجتمع های مسکونی ایجاد شده در منطقه برف فروشان شیراز جلب کرد.
مدیران شهری پیشین و شوراهای قبلی شهر شیراز نیز بارها به این مساله ورود پیدا کردند حتی در دوره قبلی فعالیت این شورا (دوره پنجم)، گروهی کارشناسی در این خصوص تشکیل شد که بررسی های لازم را انجام دهد اما نتایج این بررسی ها هیچگاه رسانه ای نشد.

عضو شورای شهر شیراز: برف فروشان در معرض بزرگ‌ترین فاجعه‌ها است
عضو هیات رییسه شورای اسلامی شهر شیراز هشتم خردادماه جاری در نطق پیش از دستور خود در صحن علنی این شورا با ابراز تاسف و تاثر عمیق از بروز حادثه متروپل،گفت: متروپل نماد بی‌تدبیری و بی‌کفایتی برخی مسئولان شهری است، دیروز پلاسکو در تهران امروز متروپل در آبادان و فردا شاید یکی از سازه های ناایمن شیراز ازجمله هتل آسمان در شیراز سقوط کند.
افسانه خواست خدایی افزود: مشابه این ساخت ‌وسازهای غیرمجاز در شهر شیراز کم نیست نمونه آن ساختمان‌های لوکس شهرک برف فروشان در بزرگراه حسینی هاشمی است که به‌جهت قرارگیری در خط گسل زلزله هر لحظه در معرض بزرگ‌ترین فاجعه‌ها است امروز شهرداری باید به جدیت جلو این‌گونه تخلفات را بگیرد و انگیزه مالی را با حفظ جان شهروندان معامله نکند.

واکنش موقوفه برف فروش: نشر اکاذیب است
این سخنان واکنش‌هایی در پی داشت. از آن جمله، وکیل متولی موقوفه حاج ملا محمدعلی برف فروش شیرازی در نامه ای خطاب به رئیس شورای اسلامی شهر شیراز، سخنان عضو این شورا را موجب بروز خسارت به مردم و ایجاد رعب و وحشت در میان اهالی منطقه دانسته است.
در این نامه از سوی وکیل این موقوفه عنوان شده که سخنان خواست خدایی بدون توجه به اقدامات کارشناسی و بررسی های زمین شناسی گذشته بوده است.
در این نامه حتی عنوان شده که حق شکایت از این اظهارات به اتهام نشر اکاذیب و تشویش اذهان عمومی از سوی متولیان این موقوفه وجود دارد.بررسی‌های درباره منطقه برف فروشان ادامه می‌یابد
نایب رئیس شورای اسلامی شهر شیراز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با اشاره به مساله ساخت و سازهای منطقه برف فروشان شیراز گفت: برای بررسی این موضوع جلسه غیرعلنی در روزهای اخیر در شورا تشکیل و مسائل و حاشیه های این مساله بررسی شد.
محمدتقی تذروی افزود: اظهارات عضو شورا و اعتراض وکیل موقوفه برف فروش را می‌تواند در مجموعه‌ای شورایی متشکل از اعضای کمیسیون معماری و شهرسازی بررسی کرد.
وی خاطرنشان کرد: ایمنی سازه‌های منطقه برف فروشان شیراز پیش تر نیز در کمیسیون معماری و شهرسازی شورای پنجم شهر شیراز با تشکیل تیمی ویژه بررسی شد که باید این مساله در دوره ششم شورا نیز ادامه داده تا به نتیجه برسد.
عضو شورای اسلامی شهر شیراز با اشاره به حادثه متروپل گفت: در این شرایط اظهارات بسیاری از سوی عموم مردم،کارشناسان و مسئولان بیان می شود؛ لازم است در این شرایط کارگروهی ویژه در این خصوص تشکیل و موضوع بصورت علمی از بعد کارشناسی و زمین شناسی بررسی و نتیجه آن نیز به مردم اعلام شود.
وی ادامه داد: نظر نهایی این تیم کارشناسی نیز باید فصل الخطاب باشد و مبنای تصمیم گیری ها قرار گیرد.
وی اضافه کرد: در حال حاضی جمعیت زیادی در منطقه برف فروشان شیراز ساکن‌ هستند و در پی ساخت و سازهای زیادی که در سالهای اخیر در این منطقه شده بزودی نیز جمعیت قابل توجه بیشتری در این محل ساکن خواهند شد و باید بررسی ها به گونه ای صورت پذیرد که نتیجه مبنای عمل قرار گیرد و اگر بنا بر تداوم وضعیت کنونی است دیگر کسی نباید نگرانی در این رابطه برای ساکنین ایجاد کند.وی در ادامه ناایمنی احتمالی منطقه برف فروشان شیراز را در پی وجود گسل و یا جنس آهکی زمین این منطقه عنوان کرد.
نایب رئیس شورای اسلامی شهر شیراز در پایان گفت: اظهارنظر رسمی شورای اسلامی شهر تنها از سوی رئیس و یا سخنگوی این نهاد اعلام خواهد شد و اظهارات سایر اعضای شورا نظر شخصی هر فرد است و ارتباطی با جهت گیری کلی این شورا ندارد.خطرات گسل از جنبه عمومی یا تخصصی؟
مدیر مرکز زمین شناسی و اکتشافات معدنی جنوب کشور در این باره در گفت و گویی اختصاصی با خبرنگار ایرنا گفت: موضوع وجود گسل‌ها در دو بخش تخصصی و عمومی قابل بررسی است.

ناایمن بودن برف فروشان بخاطر قرارگیری روی گسل یا جنس خاک؟
طهمورث یوسفی افزود: در بسیاری از نقاط گستره جغرافیایی شمالی استان فارس و شهر شیراز به دلیل نزدیکی با رشته کوه های زاگرس، گسل وجود دارد.

وجود گسل از غرب تا شرق و جنوب شیراز
وی ادامه داد: گسل سبزپوشان از منطقه غرب شیراز می گذرد ، گسل کره بس نیز از منطقه خان زنیان به طول ۲۰۰ کیلومتر می گذرد و همچنین گسل قطر کازرون از شهر یاسوج، نورآباد و کازرون عبور می کند.
مدیر مرکز زمین شناسی و اکتشافات معدنی جنوب کشور با بیان اینکه گسل خط نیست بلکه یک پهنه را در بر می گیرد،گفت: به عنوان مثال گسل سبزپوشان می تواند بین هزار تا ۲ هزار متر پهنا داشته باشد.او اظهار داشت: در گذشته تاریخی نیز سابقه وقوع زلزله روی گسل سبزپوشان شیراز وجود دارد که حدود ۶.۲ ( ۶ و دو دهم) ریشتر قدرت داشته که احتمالا به دلیل سست و گلی بودن سازه ها تخریب زیادی را در پی داشته اما در دوره جدید با سازه های مبتنی بر اصول فنی و مهندسی، وقوع زلزله ۶ ریشتری چندان خطر آفرین نیست.
یوسفی عنوان کرد: در حال حاضر اغلب سازه ها حتی در روستاها نیز مهندسی ساز است که این ساختمان ها به راحتی توان مقاومت در مقابل زلزله ۶ ریشتری را دارند.از گسل نمی توان فرار کرد بلکه باید خودمان را با آن سازگار کنیم
وی اضافه کرد: در بسیاری نقاط شیراز ازجمله شمال ،شرق و جنوب شیراز و بسیاری دیگر شهرهای ایران گسل وجود دارد در نتیجه نمی توان از گسل و زلزله فرار کرد بلکه باید با توجه به مخاطرات موجود با اتکا به علم سازگاری ایجاد کرد.
مدیر مرکز زمین شناسی و اکتشافات معدنی جنوب کشور تاکید کرد: بشر توان مقابله با طبیعت را ندارد در نتیجه باید محیط را خوب بشناسیم و در مقابل آن سازگاری ایجاد کنیم.گسل و جنس خاک منطقه برف فروشان ۲ دهه پیش بررسی شده است
وی در ادامه به موضوع برف فروشان اشاره کرد و گفت: گسل سبزپوشان از قسمت برف فروش رد می شود و حدود ۲۰ سال پیش سازمان زمین شناسی از لحاظ نوع خاک و وضعیت گسل این منطقه را بررسی کرده است.آب، خاک برف فروشان را ناپایدار می‌کند
یوسفی عنوان کرد: خاک منطقه برف فروشان در شرایط خشک، پایدار است و زمانی‌که آب به زمین این منطقه برسد می تواند ناپایدار باشد.
وی ادامه داد: زهکشی مناسب می تواند این مشکل را برطرف کنند.
مدیر مرکز زمین شناسی و اکتشافات معدنی جنوب کشور با بیان اینکه با علم و دانش مهندسی می‌توان تمام مشکلات موجود را برطرف و ساخت و ساز نیز در هر منطقه‌ای انجام داد به شرط اینکه تمامی ساز و کارهای مهندسی رعایت شود.
وی با بیان اینکه مقوله ساخت و ساز در آبادان با شیراز از نظر زمین شناسی تفاوت زیادی دارد، اظهار داشت: جلگه باتلاقی در آبادان وجود دارد و در یک متری زیر زمین می‌توان به آب رسید ولی در منطقه برف فروشان شیراز بر سنگ بستر سازه‌ها ساخته شده که مقاوم است و تنها باید اصول فنی و زهکشی مناسب رعایت شود.سازگاری با جنس خاک و ریزش‌ها در برف فروشان از خطر گسل مهمتر است
او عنوان کرد: جنس خاک منطقه برف فروشان شیراز مارن و ترکیب رس و آهک است.
یوسفی ادامه داد: در منطقه برف فروشان لایه گچی وجود دارد که باید بررسی شود و حتی در این منطقه به دلیل کوهستانی بودن احتمال ریزش هم وجود دارد که باید پیش بینی و اقدامات لازم انجام شود.
وی اضافه کرد: ایجاد سازه‌های مسکونی در منطقه گسل موضوع طبیعی است و در حریم نزدیک گسل تنها نباید سازه‌های با اهمیت که بعد زلزله خدمات رسان اند و یا سازه هایی که تجمع جمعیتی در آن زیاد است ساخته شود اما ساخت منازل مسکونی در این مناطق ایرادی ندارد.
مدیر مرکز زمین شناسی و اکتشافات معدنی جنوب کشور گفت: ساخت و سازهای مسکونی در منطقه برف فروشان با توجه به اصول مهندسی شامل زهکشی و مدیریت یکپارچه مناسب به دلیل جنس خاک این محل و جلوگیری از عدم نفوذ آب در بالا دست و … می‌توان انجام داد.هرج و مرج در ساخت و سازهای برف فروشان می‌تواند خطرآفرین باشد
وی اظهار داشت: وجود هرج و مرج در ساخت و سازهای منطقه برف فروشان و این دامنه و عدم مدیریت یکپارچه می‌تواند مشکل ساز باشد.
یوسفی تاکید کرد: سازه‌های قدیمی ۶۰ تا ۷۰ ساله و یا معادن گچ در این منطقه وجود دارد که اگر زمین ناپایدار بود این تونل ها باید تاکنون تخریب می شد در صورتیکه هنوز سالم است.
او عوامل انسانی را موجب افزایش مخاطره دانست و در پایان گفت: گسل جز عارضه و طبیعت پوسته زمین خصوصا در منطقه زاگرس است و نمی توان به این دلیل از ساخت و سازها جلوگیری کرد ولی باید با اتکا بر علم مهندسی با محیط سازگاری ایجاد کرد.