دو بعد اقدام مشترک

کم کم چهار سال از امضای برجام می گذرد.( ۲۳ تیر ماه ۱۳۹۴)زمانی بود که برجام به عنوان یک توافق بین المللی به امضای طرفین مذاکرات هسته ای رسید.  برجام ،برنامه جامع اقدام مشترک توافقی بین المللی بر سر برنامه هسته ای ایران بود که در تاریخ ۱۴ ژوئیه ۲۰۱۵ میان ایران و کشورهای گروه ۱+۵ (آمریکا، روسیه، چین، فرانسه، انگلیس و آلمان) در شهر وین صورت گرفت.

باید دید چه اقدامی قوی تر از اقدام مشترک مجامع بین المللی اتفاق افتاد که اجرای این توافق را دچارتاخیر ویا ابطال کرد. پس ازامضای برجام بیش از بیست رییس جمهور ویا نخست وزیر به ایران سفرکردند.درهمین حال ۳۰ وزیرامور خارجه از کشورهای مختلف جهان به ایران آمدند. نگاه های امیدواربه گسترش روابط اقتصادی فرهنگی پس از برنامه جامع اقدام مشترک که در سطح سیاسی با هدف کاهش تنش های منطقه ای وبین المللی انجام شده بود باعث شد تا همه برای حضور دراین فرصت بدست آمده از هم سبقت بگیرند.

 حتی رییس جمهور صربستان که در تاریخ ۲۸ فروردین ۱۳۹۵به دعوت پرفسور سمیعی به تهران آمده بود تادر سمپوزیوم فدراسیون جهانی انجمن جراحان مغز واعصاب شرکت کند فرصت را مغتنم شمردو با رییس جمهور کشورمان دیدار وملاقات کرد.

با امضای برجام مهمترین دستاورد آن باز شدن زنجیرازپای اقتصاد ایران بودوپروژه ایران هراسی که با شکست مواجه شده بود. باید دید رفع ایران هراسی وتبادلات اقتصادی بین ایران وجهان فارغ ازفساد وحذف واسطه ها برای چه کسانی زیان وبرای چه کسانی منافع در برداشت.

 با حضور روسای جمهور ،نخست وزیران و وزاری امور خارجه درمورد مشترکات نفت وگاز، ساخت نیروگاههای برق وکارخانه فولاد، نساجی ها ، شیلات ، مخابرات، صنایع خودروسازی ، لاسیتک ، گردشگری ، اقلام سنتی ، امور ورزشی و خواهر خواندگی ایران وکشورهای مختلف جهان بحث وبررسی انجام شد. دیدار دکتر روحانی رییس جمهور ایران با پاپ فرانسیس رهبر کاتولیک های جهان در واتیکان در جریان سفر به ایتالیاازجمله اقدامات پس از برجام بود که با سرعت انجام گرفت.همه این اقدامات وتوقف فعالیت های هسته ای ایران برابر آنچه مجامع بین المللی تایید کردند می توانست تیر خلاصی باشد برتمامی مشکلات اقتصادی داخلی با مشارکت وسرمایه گذاری خارجی ونیز تبادلات بانکی .اما موضوع مهم وافتخار آمیز دورزدن تحریم ها وتاکید برادامه آن ویا متهم کردن یکدیگر به لو دادن روش های رمز آلود دورزدن تحریم ها همچنان دراین دوران ادامه یافت ودارد.

حالا اما با قطع ارتباطات بانکی وعدم پذیرش داخلی مبنی برقرار گرفتن در شبکه های مجاز بین المللی حتی دور زدن تحریم ها بی فایده است چراکه ارز وارد کشور نمی شودوراهی برای دریافت آن وجود ندارد.واکنش تند کشورمان نیز به اروپاییان ودرکل به برجام به دلیل وقوع این بحران جدی است. بحرانی که نفت را از سکه انداخته است. ما هرگر به دنبال پذیرش ذلت درمقابل بیگانگان نبوده ونیستیم اما باید در مواقعی خاص رفتار وکرداری موجه داشته باشیم چراکه دربرابر منطق واستدلال اقتصاد بین الملل نمی توان باچرتکه ظاهر شد.

اگر به پیشینه این اقدام بین المللی نیم نگاهی داشته باشیم درخواهیم یافت که به همان اندازه که برخی برای بهبود شرایط به نفع منافع عمومی تلاش می کردند، برخی هم برای عدم دستیابی آن عده به برخورداری منافع عمومی تلاش می کردنددرواقع منافع فردی برخی باید به هر قیمیت حفظ میشدوعدم تعادل امنیتی در منطقه وبه پیوست آن در جهان یک برگ برنده برای ادامه دلالی وکسب ثروت آنان به حساب می آمد. این عده ممکن است در داخل کشور ویا از خارج نبض اقتصاد ملی ما را بدست گرفته باشد.

کشمکش ها پس از برجام در داخل همچنان ادامه داشت وگروه هایی مخالف به ثمر رسیدن میوه های آن بودند کما اینکه سیل اختلاس ها پس از برجام رویکرد جدیدی یافت ودرکنار افزایش ارقام ازجاذبه های دیگری خصوصا راههای خروج بدون مانع از کشور برخوردار شد.

ما همین الان که در حال نگارش این متن هستیم بعید نمی دانیم اختلاسی کلان در بخش دیگری درحال اتفاق است وبزودی با اعلام یک خبر از آن پرده برداری خواهد شدو درخلال آن تنها یک پرسش برجای می ماند وآن نقش دستگاههای نظارتی دراین میان است. گویا قانون وشدت آن را فقط برای فقیر بیچاره ها نوشته اند واجرا می کنند. هرچند دادگاه این افراد به ظاهر متهم بصورت علنی درحال برگزاری است امانتایج چندان رضایت بخش نیست واطاله دادرسی ها به کهنه شدن ماجرا کمک می کند.