علائم، نشانه ها و راه درمان سینوزیت و خلاصی از آن در فصل سرما

اول فارس| سلامتی : از علت سردرد سینوسی می توان به آلرژی های فصلی، مانند تب یونجه، اشاره کرد. اگرچه سرماخوردگی مقصر اصلی محسوب می شود، سینوزیت می تواند به واسطه هر چیزی که از تخلیه سینوس ها جلوگیری کند، شکل بگیرد.

کانال­ های هوا در سر

سینوس­ها فضاهای هوا در جمجمه شما هستند که با غشای مخاطی پوشیده شده اند. بیشتر مردم ۴ مجموعه سینوس مربوط به بینی دارند:

• سینوس­های جلوی پیشانی بالای چشم­ها
• دو سینوس آرواره­ای که داخل استخوان­های گونه قراردارند
• سینوس­های استخوان غربالی: گروهی از گودال­های پشت پل بینی

 سینوزیت چیست؟

ساختارهای کوچک و پرزمانند با نام مژگان(در تصویر بزرگنمایی شده) وجود دارند  که به حرکت مایع مخاطی در پرده های سینوس و به سمت یک خروجی کمک می کنند. تمام حفره­های سینوس به بینی متصل هستند تا به حرکت هوا و مایع مخاطی کمک کنند. عفونت­ها یا حساسیت­ها باعث ملتهب شدن، قرمز شدن و ورم­کردن بافت­ها می شوند. به این حالت سینوزیت می­گویند.

در ابتدا فقط یک سرماخوردگی ساده!

سینوزیت معمولا با التهابی که ناشی از یک سرماخوردگی ،حمله حساسیت یا یک تحریک کننده بوده شروع می­شود. اما این پایان کار نیست. سرماخوردگی، حساسیت و تحریک کننده ها باعث ورم بافت­های سینوس می­شوند.

بادکرده، گرفته و دردناک

سینوزیت علامت­های زیادی دارد. بیشتر مردم گرفتگی بینی دارند و در جاهای مختلف صورت یا دندان­ها فشار و درد احساس می­کنند. تخلیه مخاط بینی هم وجود دارد که زرد، سبز یا شفاف است. خستگی، کاهش بویایی، ضعیف شدن چشایی،سرفه،گلودرد، تنفس سخت، سردرد، درد در خم شدن به جلو و تب از سایر علائم هستند.

سینوزیت مزمن

در این تصویر رنگی ام آر آی، نواحی آبی رنگ سطوح غشای مخاطی ضخیم شده را در هر دو سینوس آرواره­ای نشان می­دهند.اگر التهاب سینوس­ها بیشتر از ۳ ماه ادامه پیدا کند نشانه سینوزیت مزمن است.اگرچه باکتری ها اغلب در سینوس­های مسدود شده تجمع می کنند اما عفونت­های باکتریایی تنها دلیل سینوزیت مزمن نیستند. ساختمان، حساسیت­ها،پلیپ­ها، نقص سیستم ایمنی و بیماری­های دهان نیز می­­توانند موجب مشکلات مزمن سینوس شوند.

پلیپ بینی

در صورتی که سینوس­ها ملتهب باقی بمانند، دیواره­های سینوس ضخیم شده و باد می­کنند. این تورم شاید به حدی باشد که منجر به ایجاد جرم­های انگورمانندی شود که به آنها پلیپ گفته می شود(همانطور که در تصویر می بینید). پلیپ ها ممکن است از سینوس به لوله­های بینی پیشروی کنند و به صورت جزئی یا کامل راه هوایی بینی را ببندند.

دکونژستان: برطرف­کننده علائم اما با کمی هزینه

این اسپری­ها مجاری ورم­کرده بینی را باز می­کنند و موجب خالی شده سینوس­ها می­شوند. این کار مخصوصاً در طی بدترین روزهای سرماخوردگی یا سفرهوایی بسیار کمک ­کننده است. اما این داروها فقط باید در روزهای معدود استفاده شوند و بعد ازمدتی اثر معکوس دارند و باعث بسته شدن دوباره مجاری بینی می­شوند. دکونژستان­ها برای استفاده طولانی مدت نیستند. دکونژستان­های دهانی شاید مفید باشند، اما اثرات جانبی نیز دارند. راهکارهای بهتر برای علائم سینوس حاد: اسپری­های استروئیدی بینی یا اسپری­ها یا شوینده های نمکی. اگر علائم ادامه پیدا کردند به پزشک گوش و حلق و بینی مراجعه کنید. علائم سینوس مزمن شاید به دلیل انحراف بینی یا سایر مشکلات قابل درمان بوجود آمده باشند.

معمولاً نیازی به آنتی بیوتیک نیست

سرماخوردگی یک عفونت رایج است. سرماخوردگی­ها منجر به علائم سینوزیت می­شوند، اما این علائم خود به خود برطرف می­شوند. آنتی­بیوتیک­ها با ویروس­ها کاری ندارند و به برطرف کردن علائم سینوسی سرماخوردگی کمکی نمی­کنند. نشانه­ های سرماخوردگی در ۷ تا ۱۴ روز برطرف می­شوند. معمولاً سینوزیت­های مربوط به سرماخوردگی بعد از مدتی برطرف می­شوند.

در این تصویر بزرگنمایی شده، عکس رنگی راینوویروس بیماری­زای مسئول ایجاد سرماخوردگی رایج نمایش داده شده است

درمان سینوزیت­های مرتبط با حساسیت

مرطوب کردن با محلول نمک با قوری نتی یا بطری به از بین بردن علائم حساسیت سینوس کمک می کند. اگرچه دلیلی برای اثبات اینکه اسپری استروئیدی بینی برای درمان عفونت سینوسی مناسب باشد وجود ندارد، این اسپری­ها در بعضی از افرادی که از علائم سینوسی ناشی از حساسیت رنج می­برند خوب جواب می دهند. آنتی هیستامین­ها مخصوصاً وقتی عطسه و آبریزش ازعلائم باشند مفید هستند.

چه زمانی به پزشک متخصص گوش، حلق و بینی مراجعه کنید

شاید ماده مخاطی زرد یا سبز نشان­دهنده عفونت باکتریایی باشد. حتی در این زمان، سینوزیت باکتریایی حاد معمولا بین ۷ تا ۱۴ روز بدون درمان آنتی­بیوتیک خوب می­شود. اما اگر بعد از این مدت بهبود حاصل نشد و علائم بدتر شدند یا اگر دچار تب شدید، به دکتر گوش و حلق و بینی مراجعه کنید.

درمان سینوزیت مزمن هنوز یک معماست

درمان سینوزیت مزمن بسیار سخت است. اولین قدم، کنترل عوامل خطرآفرین مثلا تحریک کننده­های محیطی است. برای رهایی از علائم، معمولاً پزشکان آنتی بیوتیک یا اسپری استروئیدی بینی را تجویز می کنند اما در مطالعات پیشرفته ای که انجام شده هیچ کدام به خوبی عمل نمی کنند. عمل جراحی(عمل جراحی سینوس با استفاده از آندوسکپی) تا حدی علائم را کم می کند اما خط مقدم درمان سینوزیت مزمن نیست.

 عوارض سینوزیت: بدترین حالت ها

تنها یک لایه از استخوان سینوس­ها را از مغز جدا می کند. اگر عفونت سینوسی از این لایه عبور کند می تواند پوشش مغز را آلوده کند که به مننژیت می­انجامد و حتی ممکن است عفونت به خود مغز برسد. هر دو مشکل تهدید کننده هستند. اگرعفونت سینوس به دایره چشم نفوذ کند منجر به عفونت اطراف چشم و احتمالاً نابینایی می­شود. حمله تنگی نفس و از دست دادن بویایی و چشایی از عوارض دیگر سینوزیت هستند.

پیشگیری از سینوزیت

راهی برای پیشگیری قطعی از سینوزیت حاد یا مزمن وجود ندارد. اما این موارد می توانند به پیشگیری کمک کنند:

• سینوس­ها را مرطوب نگه دارید. از اسپری نمک، اسپری نرم کننده یا مرطوب کننده داخل بینی استفاده کنید
• از حضور در محیط های بسیار خشک پرهیز کنید
• از قرار گرفتن در معرض محرک هایی مانند دود سیگار یا عطرهای تند شیمیایی خودداری کنید.