در میان محصولات لبنی، ماست یکی از پرکاربردترین‌ها است. به همین خاطر هم انواع مختلفی از ماست، با طعم‌های گوناگون و خواص متفاوت را می‌توانید در بازار پیدا کنید.

به گزارش اول فارس ، اگر شما هم جزو آن دسته افرادی هستید که از خواص ماست برای سلامت عمومی بدنتان استفاده می‌کنید، بد نیست بدانید که هر یک از ماست‌هایی که تولید می‌شوند، چه ویژگی‌هایی دارند و برای چه چیزی مفید هستند.

انواع ماست و ویژگی‌ها و تفاوت آن‌ها

ماست‌ها به صورت معمول انواع مختلفی دارند که شناخت ویژگی‌های انواع ماست می‌تواند به شما در انتخاب بهترین و مناسب‌ترین نوع ماست کمک کند تا بنابر نیاز و سلیقه خود آن‌‌ها را در رژیم غذایی روزانه خود جای دهید.

۱- ماست کم چرب یا بدون چربی

ماست کم‌چرب معمولا با شیر ۲ درصد چربی تهیه می‌شود و حاوی ۲ تا ۵ درصد چربی است. یک فنجان از آن معمولا حدود ۱۵۰ کیلوکالری انرژی دارد. در مورد ماست‌های بدون چربی، با شیر صفر درصد یا بدون چربی تهیه می‌شود و حاوی مقدار بسیار کمی چربی است. یک فنجان ماست بدون چربی تقریبا ۵۰ کیلو کالری انرژی دارد. این ماست برای کسانی که رژیم لاغری یا محدودیت مصرف مواد غذایی پرچرب دارند، مناسب است.

۲- ماست پرچرب

ماست‌های پرچرب معمولا در طول فرآیند تهیه، از روش تخمیر استفاده می‌کنند و در این میان، باکتری‌های مفید زیادی تولید می‌شوند. این باکتری‌ها که به پروبیوتیک معروف هستند به بهبود سیستم گوارش و روده کمک می‌کنند. ماست پرچرب سالم‌‌تر و مغذی‌تر از ماست کم چرب است ولی بهتر است به خاطر چربی زیاد این ماست، افرادی که رژیم دارند، از ماست کم چرب هم در رژیم غذایی‌شان استفاده کنند.

ماست چکیده، ماست کیسه‌ای یا «خام پالو» که به «ماست لبنه» هم مشهور است، از آبگیری ماست معمولی تهیه می‌شود. برای درست کردن ماست چکیده، ماست معمولی را از صافی‌های پارچه‌ای رد می‌کنند.

در برخی موارد مواد دیگری مثل موسیر را هم به این نوع ماست اضافه می‌کنند و ماست موسیر درست می‌کنند. البته در نمونه‌های کارخانه‌ای،‌ ماست‌های معمولی با دستگاه‌های مخصوص به ماست چکیده تبدیل می‌شوند. به خاطر این که آب این ماست‌ها گرفته می‌شود، کمی طعم ترش‌تر و بافت سفت‌تر هم دارند.

۴- کفیر

ماست کفیر یک ماست مایع برای نوشیدن است. این ماست، حاوی پروبیوتیک است و با افزودن دانه‌های کفیر به شیر و گذاشتن آن به مدت ۱۲ تا ۲۴ ساعت در خانه یا محیط کارخانه‌ای درست می‌شود.

ماست کفیر ترکیب شیر با میکرو ارگانیسم‌هایی مثل «الکتوباسیل» و «استرپتوکوک» است. ماست‌های کفیر در سه مدل کم چرب،‌ پر چرب و بدون چربی تهیه می‌شوند و منبع خوبی از ویتامین D، کلسیم و پروتئین هستند که سلامت سیستم ایمنی بدن را بهبود می‌بخشند و ضد میکروب و ضدتومور هم به حساب می‌آیند. در ضمن از مهم‌ترین خصوصیات این ماست، گازدار بودن آن است.

۵- ماست یونانی

«ماست یونانی»، بافت غلیظ و خامه‌ای دارد و می‌تواند گرما را بهتر از ماست معمولی تحمل کند. این نوع ماست اغلب در آشپزی و تهیه انواع دیپ به سبک مدیترانه‌ای یا برای تهیه دسرها به عنوان خامه ترش استفاده می‌شود. ماست یونانی با صاف کردن ماست معمولی برای حذف آب پنیر (مایع باقی مانده بعد از کشک شدن شیر) درست می‌شود.

به خاطر فرایند طولانی غلیظ شدن ماست یونانی، محتوای پروتئین در آن بالاتر است. در ضمن غلظت بیشتر این ماست منجر به محتوای کلسیم بیشتری می‌شود. ماست یونانی به صورت کامل، کم‌چرب یا بدون چربی (چربی‌ صفر درصد) موجود است.

۶- ماست پروبیوتیک

این ماست قدمت خیلی طولانی ندارد و از جدیدترین ماست‌های موجود در بازار است. ارزش غذایی ماست پروبیوتیک نسبت به دیگر انواع ماست‌ بالاتر است و ایمنی بدن را افزایش می‌دهد. همچنین باکتری‌های مفید موجود در این ماست می‌توانند به هضم غذا کمک کرده و عوارض بیماری‌هایی مثل سندروم روده تحریک‌پذیر را کاهش دهند.

۷- اسکایر یا ماست ایسلندی

«اسکایر» شبیه به ماست یونانی است. «skyr» که «skeer» هم تلفظ می‌شود، یک ماست به سبک ایسلندی، با بافت متراکم، خامه‌ای و سرشار از پروتئین است. در مقایسه با ماست معمولی، اسکایر به ۴ برابر شیر برای تولید نیاز دارد و حاوی ۲ تا ۳ برابر پروتئین بیشتر است.

این ماست از خواباندن شیر کم چرب یا بدون چربی با مایه ماست تهیه می‌شود. بعد از درست شدن هم آبگیری می‌شود و در نهایت یک محصول با غلظت بالای پروتئین و بدون چربی یا کم چرب به دست می‌آید. البته نمونه‌های زیادی از ماست‌های ایسلندی در بازار وجود دارند که با میوه‌ها و شیرین‌کننده‌های دیگر ترکیب شده‌اند. این ماست‌ها عموما قند بیشتری دارند.

۸- انواع ماست منجمد

«ماست‌های یخ زده» یا «ماست منجمد» که به ماست بستنی هم مشهور است اغلب به عنوان یک جایگزین سالم برای بستنی استفاده می‌شوند. با این حال، بسیاری از ماست‌های یخ‌زده حاوی همان مقدار شکر یا بیشتر از بستنی معمولی هستند. همچنین، طبق گفته انجمن ملی ماست، در طرز تهیه برخی از این ماست‌ها، از عملیات حرارتی استفاده می‌شود که کشت‌های زنده و فعال را از بین می‌برند.

۹- انواع ماست غیر لبنی

انواع ماست غیر لبنی شامل ماست سویا و ماست شیر نارگیل می‌شوند. در این ماست‌ها، شیر گاهی با ماست معمولی در فضای استریل قرار می‌گیرند. همچنین از مخمرهای زنده برای غلیظ شدن ماست در آن‌ها هم استفاده می‌شود.

ماست‌‌های گیاهی مخصوصا ماست سویا به خنثی کردن آنزیم‌هایی که روی هضم کربوهیدرات‌ها تاثیر می‌گذارد، می‌پردازد و باعث کاهش قند خون بعد از خوردن وعده‌های غذایی می‌شود. ماست‌های گیاهی دارای کلسترول پایینی هستند و برای کسانی که نمی‌توانند پروتئین حیوانی مصرف کنند، مناسب‌اند.

۱۰- محصولات با طعم ماست

محصولات بسته‌بندی شده، مانند غلاتی که ادعا می‌کنند «با ماست واقعی درست می‌شوند»، کشمش‌های پوشیده شده با ماست و سایر محصولات با پوشش ماست، تنها حاوی مقدار کمی «پودر ماست» هستند. پودر ماست تحت عملیات حرارتی قرار می‌گیرد و گرما، باکتری‌های مفید آن را از بین می‌برد. پوشش‌های ماست از شکر، روغن، آب پنیر و پودر ماست ساخته می‌شوند.

۱۱- ماست خامه ای

یکی از انواع ماست، «ماست خامه‌ای» است که از شیر غیر هموژنیزه تولید می‌شود و به خاطر جدا شدن بخش آبدار شیر، غلطت بیشتری نسبت به ماست معمولی دارد. ماست‌های خامه‌ای حاوی پروبیوتیک‌هایی هستند که به سلامت روده کمک می‌کنند تا بعد از آسیب دیدن، باکتری‌های مفید را بازسازی کنند.

این باکتری‌ها، به تولید برخی ویتامین‌های گروه B و K کمک می‌کنند. همچنین ماست‌‌ها خامه‌ای از انواع ماست دارای کلسیم و پتاسیم است که برای بدن مفید هستند. البته در این ماست‌ها باید به محتوای چربی دقت کنید و اگر محدودیت مصرف چربی دارید، احتیاط بیشتری به خرج دهید.

۱۲- ماست بدون لاکتوز

برای کسانی که معده و سیستم گوارش آن‌ها به «لاکتوز» یا قند موجود در شیر حیوانی حساس است، «ماست بدون لاکتوز» بهترین گزینه است. در تهیه این ماست، قند شیر می‌شکند و تغییر می‌کند. به همین خاطر هم کمی شیرین‌تر از ماست‌های عادی به نظر می‌رسد.

ماست بدون لاکتوز یکی از انواع ماست با محتوای بالای کلسیم، پروتئین و پروبیوتیک است. البته می‌توانید انواع ماست بدون لاکتوز را با طعم‌های مختلف در بازار پیدا کنید.

۱۳- انواع ماست میوه‌ای

«ماست‌های میوه‌ای» از انواع ماست هستند که به صورت طعم‌دار شده با میوه‌ها و سبزیجات به بازار عرضه می‌شوند. این ماست‌ها به خاطر اضافه شدن نمک یا شکر، ارزش غذایی پایین‌تری دارند و اغلب هم از انواع ماست کم چرب هستند.

شیرین‌ کننده‌هایی که در این ماست‌‌ها استفاده می‌شوند شکر یا در برخی مواقع عسل یا شیره انگور و خرما هستند که نمونه‌های همراه با عسل یا شیره، برای مصرف بهتر هستند.

سوالات متداول

کدامیک از انواع ماست پروتئین بالایی دارند؟

ماست یونانی، ماست چکیده، ماست ایسلندی و پروبیوتیک از انواع ماست با پروتئین بالا هستند.

برای لاغری کدام انواع ماست مناسب‌تر است؟

اگر رژیم لاغری دارید، انواع ماست کم چرب، ماست‌ کفیر، پروبیوتیک، ماست یونانی و ایسلندی را می‌توانید در رژیم غذایی خود جای دهید.

حتما بخوانید:

فال حافظ روزانه ۱۱ تیر با تفسیر زیبا و دقیق