کک و مک‌ها لکه‌های دایره‌ای شکل مسطح به رنگ قهوه‌ای یا مایل به قرمز هستند که اغلب به‌دلیل قرار گرفتن در معرض نور خورشید روی پوست ایجاد می‌شوند. اندازه‌ی آن‌ها حدود یک تا دو میلی‌متر است و معمولا روی صورت، گردن، بازوها، پشت و قفسه‌ی سینه ظاهر می‌شوند.

در بیشتر موارد، کک و مک‌ بی‌ضرر است. اما از آنجا که روی زیبایی تأثیر دارد، بیشتر افراد به‌دنبال راهی برای از بین بردن آن‌ می‌گردند. در مقاله‌ی امروز دیجی‌کالا مگ روش‌های مختلف برای از بین بردن کک و مک را بررسی می‌کنیم. با ما همراه باشید.

دلایل ایجاد کک و مک

اگرچه بعضی از افراد از نظر ژنتیکی مستعد ابتلا به کک و مک هستند، اما ایجاد این لکه‌های تیره روی پوست در درجه‌ی اول به قرار گرفتن در معرض نور خورشید نسبت داده می‌شود.

پوست حاوی سلول‌هایی به نام ملانوسیت است که به کمک آنزیم تیروزیناز رنگدانه‌ی ملانین را تولید می‌کنند. ملانین به محافظت از پوست در برابر اشعه‌ی ماوراء بنفش کمک می‌کند. اما مواجهه‌ی طولانی‌مدت با نور خورشید باعث می‌شود ملانوسیت‌ها ملانین بیشتری تولید کنند که این در ایجاد کک و مک نقش دارد.

هر کسی می‌تواند کک و مک داشته باشد، اما این مشکل معمولا در افرادی دیده می‌شود که پوست روشنی دارند. میزان ملانین این افراد در مقایسه با کسانی که پوست تیره دارند کمتر است، اما ملانوسیت‌های آن‌ها هنگام قرار گرفتن در معرض نور خورشید ملانین بیشتری تولید می‌کنند.

درمان‌های خانگی برای از بین بردن کک و مک

اثربخشی روش‌های خانگی به نوع پوست و ژنتیک شما بستگی دارد. همیشه قبل از مالیدن این مواد روی صورت، مقدار کمی از آن را روی پوست بازو امتحان کنید تا مطمئن شوید که به آن‌ها حساسیت ندارید.

مواد طبیعی زیادی وجود دارند که بعضی از افراد معتقدند به از بین بردن کک و مک صورت و سایر نواحی بدن کمک می‌کنند. اگرچه شواهد علمی کافی در مورد اثربخشی این روش‌ها وجود ندارد، اما بعید است که استفاده از آن‌ها در حد تعادل به پوست آسیب بزند. این مواد عبارتند از:

۱. سرکه‌ی سیب

مالیک اسید موجود در سرکه‌ی سیب سلول‌های تیره‌‌ی پوست را حذف می‌کند و با این کار باعث روشن‌تر شدن کک و مک‌ها می‌شود.

مواد لازم

• یک قاشق غذاخوری سرکه‌ی سیب
• یک قاشق چای‌خوری عسل

روش استفاده

• عسل و سرکه را مخلوط کرده و روی کک و مک‌ها یا کل صورت بمالید.
• بگذارید ۱۵ تا ۲۰ دقیقه بماند.
• صورت خود را با آب ولرم بشویید.
• یک بار در روز از این ترکیب استفاده کنید. اگر آن را به کل صورت خود می‌زنید، یک روز در میان این کار را تکرار کنید.

۲. لیموترش

لیموترش منبع غنی ویتامین C است. ویتامین C از پوست در برابر اشعه‌‌های مضر خورشید محافظت می‌کند و با کاهش تولید ملانین باعث روشن‌تر شدن آن می‌شود.

اگر پوست حساسی دارید از این روش استفاده نکنید، چون آب لیموترش ممکن است باعث قرمزی و سوزش شود. همچنین قبل از خروج از منزل از کرم ضدآفتاب استفاده کنید، چون آب لیموترش پوست شما را نسبت به نور خورشید حساس‌تر می‌کند.

مواد لازم

• لیموترش
• پنبه

روش استفاده

• آب یک عدد لیموترش را بگیرید.
• با استفاده از پنبه یا پد پنبه‌ای، آب لیموترش را روی کک و مک‌ها بمالید.
• بگذارید ۱۵ تا ۲۰ دقیقه روی پوست بماند و سپس پوست را بشویید.
• می توانید این کار را دو بار در هفته انجام دهید.

۳. آلوئه‌ورا

استفاده‌ی موضعی از ژل آلوئه‌ورا باعث تولید متالوتیونین در پوست می‌شود که از آسیب‌دیدگی آن توسط اشعه‌ی ماوراء بنفش خورشید جلوگیری می‌کند. همچنین می‌تواند فعالیت تیروزیناز را مهار کند. بنابراین، تجمع ملانین را در پوست کاهش می‌دهد و باعث کمتر شدن کک و مک‌ها می‌شود.

مواد لازم

• ژل آلوئه‌ورای تازه

روش استفاده

• مقداری از ژل آلوئه‌ورای تازه را روی کک و مک‌ها بمالید و دو تا سه دقیقه ماساژ دهید.
• بگذارید ۱۰ دقیقه بماند و سپس آن را بشویید.
• این کار را هر روز تکرار کنید.

۴. زردچوبه

تحقیقات نشان می‌دهد که کورکومین، ماده‌ی فعال زردچوبه، تولید ملانین را مهار می‌کند. به عبارت دیگر، از تجمع ملانین در پوست که می‌تواند باعث ایجاد کک و مک شود، جلوگیری می‌کند.

مواد لازم

• یک قاشق چای‌خوری پودر زردچوبه
• یک قاشق چای‌خوری آب لیموترش

روش استفاده

• پودر زردچوبه و آب لیموترش را با هم مخلوط کنید.
• این خمیر را روی نواحی دارای کک و مک بمالید و صبر کنید تا خشک شود.
• پوست‌تان را کاملا با آب بشویید.
• این کار را هر هفته یک بار انجام دهید.

۵. ماست

ماست حاوی اسید لاکتیک است. اسید لاکتیک فعالیت تیروزیناز را مهار می‌کند، تولید ملانین را کاهش می‌دهد و لکه‌های تیره‌ی پوست را از بین می‌برد. درنتیجه، می‌تواند به کم‌رنگ شدن کک و مک‌ها کمک کند.

مواد لازم

• دو تا سه قاشق غذاخوری ماست

روش استفاده

• ماست را روی قسمت‌هایی از پوست که دارای کک و مک هستند، بمالید.
• پوست را حدود ۱۵ تا ۲۰ دقیقه با حرکات دایره‌ای شکل ماساژ دهید.
• پوست خود را با آب بشویید.
• این کار را هر روز تکرار کنید.

۶. عسل

عسل به‌دلیل داشتن ترکیبات فنولیک و فلاونوئیدی به مهار فعالیت تیروزیناز کمک می‌کند. درنتیجه، تولید بیش از حد ملانین را در پوست کنترل می‎‌کند که این موضوع باعث کاهش کک و مک می‌شود.

مواد لازم

• یک قاشق چای‌خوری آب لیموترش
• یک قاشق غذاخوری عسل

روش استفاده

• عسل و آب لیموترش را با هم ترکیب کنید.
• خمیر به دست آمده را روی نواحی دارای کک و مک بمالید.
• قبل از اینکه پوست را بشویید، بگذارید ۱۵ تا ۲۰ دقیقه روی آن بماند.
• این کار را دو بار در هفته انجام دهید.

۷. روغن اکالیپتوس

روغن اکالیپتوس فعالیت تیروزیناز و سنتز ملانین را مهار می‎‌کند که این امر باعث کاهش لکه‌های تیره‌ی پوست می‌شود.

مواد لازم

• دو تا سه قطره روغن اکالیپتوس
• چند قطره روغن حامل

روش استفاده

• دو تا سه قطره روغن اکالیپتوس را با روغن حامل مانند روغن بادام شیرین رقیق کنید.
• آن را روی نواحی دارای کک و مک بمالید و بگذارید حدود ۲۰ دقیقه بماند.
• با استفاده از حوله پوست‌تان را تمیز کنید.
• این کار را هر روز یک بار قبل از رفتن به رختخواب انجام دهید.

روشی جدید برای تهیه یک دمپختک سنتی خوشمزه با گوجه و مرغ

۸. بادمجان

بادمجان سرشار از ویتامین و آنتی اکسیدان است. این ترکیبات از پوست در برابر آسیب ناشی از اشعه‌ی ماوراء بنفش محافظت می‌کنند و باعث کاهش کک و مک می‌شوند.

مواد لازم

• یک عدد بادمجان تازه

روش استفاده

• بادمجان را به‌صورت ورقه‌ای خرد کنید.
• ورقه‌های بادمجان را به‌صورت دورانی روی کک و مک‌ها بمالید.
• اجازه دهید آب بادمجان به مدت ۱۵ دقیقه روی پوست بماند.
• پوست‌تان را کاملا با آب بشویید.
• این کار را هر روز یک بار تکرار کنید.

۹. پوست موز

پوست موز حاوی ترکیباتی است که می‌توانند سنتز ملانین را مهار کرده و درنتیجه کک و مک را کاهش دهند.

مواد لازم

• پوست یک عدد موز رسیده

روش استفاده

• پوست موز رسیده را روی نواحی دارای کک و مک بمالید.
• بگذارید ۲۰ دقیقه بماند.
• پوست‌تان را با آب بشویید.
• این کار را هر روز یک بار انجام دهید.

۱۰. کیوی

کیوی حاوی فلاونوئیدهایی نظیر کوئرستین است که فعالیت تیروزیناز را کاهش می‌دهند و از این طریق لکه‌های تیره‌ی پوست و کک و مک‌ها را از بین می‌برند.

مواد لازم

• یک عدد کیوی
• دو تا سه عدد توت‌فرنگی

روش استفاده

• با مخلوط کردن این دو میوه یک خمیر غلیظ درست کنید.
• خمیر را روی نواحی دارای کک و مک بمالید.
• بگذارید حدود ۲۰ تا ۲۵ دقیقه بماند، سپس پوست‌تان را بشویید.
• این کار را دو بار در هفته انجام دهید.

درمان‌های پزشکی برای رفع کک و مک

اگر می‌خواهید به‌سرعت کک و مک‌های خود را از بین ببرید، در مورد گزینه‌های درمانی زیر با پزشک مشورت کنید:

۱۱. لیزر

لیزر از نور متمرکز برای درمان مشکلات پوستی استفاده می‌کند. از بین بردن کک و مک با لیزر بی‌خطر است و به‌ندرت باعث ایجاد جای زخم می‌شود. با این حال، ممکن است سایر عوارض جانبی مانند خارش، تورم، قرمزی و تغییر رنگ پوست را تجربه کنید.

اگر سابقه‌ی تبخال دهانی دارید، ممکن است قبل از لیزر نیاز به مصرف داروهای ضدویروس داشته باشید. چون لیزر می‌تواند ایجاد تبخال در اطراف دهان را تحریک کند.

همچنین احتمال دارد قبل از شروع لیزر پزشک برایتان دارو یا کرم تجویز کند یا از شما بخواهد از مصرف بعضی از داروها یا محصولات خودداری کنید. در مورد هر دارو یا کرمی که استفاده می‌کنید با پزشک صحبت کنید.

پس از لیزردرمانی حدود دو هفته طول می‌کشد که پوست بهبود پیدا کند. معمولا برای دستیابی به نتیجه‌ی مطلوب به چند جلسه لیزر نیاز دارید.

۱۲. کرایوسرجری

کرایوسرجری از سرمای شدید به‌شکل نیتروژن مایع برای انجماد و از بین بردن سلول‌های غیرطبیعی پوست استفاده می‌کند. به‌طور کلی، کرایوسرجری بی‌خطر است و نیازی به بیهوشی ندارد. عوارض جانبی احتمالی این روش عبارتند از: هیپوپیگمانتاسیون (از بین رفتن رنگدانه‌ی پوست)، خونریزی و تاول. کرایوسرجری به‌ندرت باعث ایجاد جای زخم می‌شود.

در باره ” هوشنگ ” سر سلسلهٔ پیشدادیان در اساطیر ایران بیشتر بدانید+عکس

۱۳. کرم محوکننده‌ی موضعی

راه‌کار دیگری که برای از بین بردن کک و مک توصیه می‌شود، استفاده از کرم محوکننده است که به آن کرم روشن‌کننده هم می‌گویند. بسیاری از این کرم‌ها حاوی هیدروکینون هستند، ماده‌ای که تصور می‌شود تولید ملانین را سرکوب می‌کند و باعث روشن شدن نواحی تیره‌ی پوست می‌شود. از عوارض کرم هیدروکینون موضعی می‌توان به التهاب، خشکی، سوزش، تاول و تغییر رنگ پوست اشاره کرد.

در سال ۱۹۸۲، سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) استفاده از محصولات حاوی حداکثر ۲ درصد هیدروکینون را ایمن و مؤثر اعلام کرد. در سال ۲۰۰۶، شواهد جدید نشان داد که هیدروکینون می‌تواند در موش باعث سرطان شود. به همین دلیل، باید در این زمینه تحقیقات بیشتری انجام شود.

۱۴. کرم موضعی رتینوئید

رتینوئید یکی از مشتقات ویتامین A است که برای بهبود آسیب‌های پوستی ناشی از نور خورشید و کم‌رنگ کردن کک و مک استفاده می‌شود. رتینوئید ممکن است باعث قرمزی، خشکی و تحریک پوست شود.

۱۵. لایه‌برداری شیمیایی

در لایه‌برداری شیمیایی از یک محلول شیمیایی برای از بین بردن نواحی آسیب‌دیده‌ی پوست استفاده می‌شود تا پس از آن پوست جدید ساخته شود. برای از بین بردن کک و مک، از ترکیبات حاوی گلیکولیک اسید یا تری کلرواستیک اسید استفاده می‌شود. لایه‌برداری شیمیایی ممکن است به‌طور موقت باعث پوسته‌ریزی، قرمزی، تحریک و تورم پوست شود.

پس از لایه‌برداری متوسط دو هفته طول می‌کشد که پوست بهبود پیدا کند. شما باید هر روز از پماد موضعی و تا دو هفته طبق تجویز پزشک از داروی ضدویروس استفاده کنید. همچنین تا زمانی که پوست بهبود نیافته است، در معرض نور خورشید قرار نگیرید.

راه‌های پیشگیری از ایجاد کک و مک

رعایت نکات زیر به پیشگیری از کک و مک کمک می‌کند:

• همیشه قبل از خروج از منزل از کرم ضدآفتاب با SPF حداقل ۳۰ استفاده کنید. کرم ضدآفتاب را ۱۵ دقیقه قبل از مواجهه با نور خورشید روی پوست بمالید و هر دو ساعت یک‌بار دوباره از آن استفاده کنید.
• لباس‌ آستین بلند و شلوارهای بلند بپوشید.
• ا‌ز کلاه‌ با لبه‌های پهن استفاده کنید.
• در ساعاتی که نور خورشید شدید است، در خانه بمانید.

زمان مراجعه به پزشک

کک و مک غیرسرطانی است، اما ممکن است با سرطان پوست اشتباه گرفته شود. مواجهه‌ی بیش از حد با خورشید احتمال ایجاد کک و مک و خطر ابتلا به ملانوما (سرطان پوست) را افزایش می‌دهد. اگر متوجه‌ی تغییر اندازه، رنگ یا شکل کک و مک‌های خود شدید، به پزشک یا متخصص پوست مراجعه کنید.

کلام پایانی

لیزردرمانی، لایه‌برداری شیمیایی، کرایوسرجری و کرم‌های روشن‌کننده‌ی پوست از روش‌های رایج برای از بین بردن کک و مک هستند. علاوه بر این روش‌ها، استفاده از مواد طبیعی مثل سرکه‌ی سیب، آب لیموترش، زردچوبه، کیوی و… هم به رفع این مشکل پوستی کمک می‌کند. بعد از درمان کک و مک باید با استفاده از کرم ضدآفتاب و پوشیدن لباس‌های مناسب و کلاه‌ی پهن از عود مجدد آن‌ها جلوگیری کنید.

سؤالات متداول