چاپ کد خبر: 102794
6 بهمن 1401
عکس های خیال انگیز ” شکست ناپذیرترین” قلعه تاریخ ایران باستان
دژ رودخان یا قلعه حسامی نام قلعه‌ای است متعلق به دوره امپراتوری ساسانی که بر فراز ارتفاعات جنگلی شهرستان فومن در روستای رودخان ساخته شده و ۲٫۶ هکتار مساحت و ۶۵ برج و بارو و دیواری به طول ۱۵۰۰ متر دارد دژ رودخان در ۳۰ کیلومتری شهر فومن است. برخی کارشناسان، ساخت قلعه را در دوران ساسانیان و مقارن با حمله تازیان به ایران دانسته‌اند.
مشخصات قلعه
این قلعه با ۲٫۶ هکتار مساحت بر فراز ارتفاعات روستای رودخان قرار دارد. دیوار قلعه ۱۵۰۰ متر طول دارد و در آن ۶۵ برج و بارو قرار گرفته‌است. فاصله مستقیم قلعه تا شهر ماکلوان ۲۵ کیلومتر، تا ماسوله ۴۵ کیلومتر و تا شفت ۲۰ کیلومتر است. اما از مسیر اصلی و آسفالته مسافت قلعه تا فومن ۲۵ کیلومتر، تا ماکلوان تقریباً ۳۵ کیلومتر و تا ماسوله ۶۰ کیلومتر است. این قلعه در ارتفاعی بین ۶۶۵ تا ۷۱۵ متر ارتفاع از سطح دریا واقع شده و در کنار آن رودی با همین نام جاری است.
این قلعه بدون شک یکی از بزرگ‌ترین و شکست ناپذیرترین قلعه‌های تاریخ ایران باستان بوده است اما متاسفانه فقط ۱۰ درصد بنا مرمت شده و باقی با بی‌خیالی مسئولین با توجه به درآمد سالانه ۵۰۰ هزار دلاری تجدید بنا نشده است.
ُاین دژ با ارزش تاریخی که دارد بنابر ساختار، معماری و ویژگی‌های استراتژیکی و رزمی، در ۳۰ مرداد ۱۳۵۴ خورشیدی، به شماره ۳/۱۵۴۹ در فهرست آثار تاریخی و ملی ثبت شد.
تاریخچه
اکثر کارشناسان، ساخت قلعه را در دوران ساسانیان و مقارن با حمله عرب‌ها به ایران دانسته‌اند. در دورهٔ سلجوقیان این قلعه تجدید بنا شده و از پایگاه‌های مبارزاتی اسماعیلیان الموت بوده‌است.
بر روی کتیبه سردر ورودی قلعه که اکنون در موزهٔ گنجینهٔ رشت نگهداری میشود، درج شده که این قلعه در سال ۹۱۸ تا ۹۲۱ هجری قمری برای سلطان حسام‌الدین تجدید بنا شده‌است. امیره حسام الدین دباج فومنی (مظفرالسلطان)، فرمانروای بیه‌پس اولین قدرت منطقه‌ای بود که از اطاعت از صفویان سرپیچی کرد، و قلعه رود خان را بازسازی کرد تا از آنجا به مقاومت بپردازد او سپاه صفویان را دچار دردسر های بسیاری در قلعه رودخان کرد و شکست سختی به سپاه انگلیسی ها وارد نمود ولی سپس موفقیتی به دست نیاورد و به دربند گریخت و نهایتاً دستگیر و در تبریز اعدام شد.
توصیف قلعه
قلعه رودخان از دو بخش ارگ و قورخانه تشکیل شده‌است. ارگ در قسمت غربی این بنا در دو طبقه واقع شده و جنس آن از آجر است. قراول‌خانه‌ها در قسمت شرقی در دو طبقه با نورگیرها و روزنه‌های متعدد بر اطراف مسلط است. چشمه‌ای نیز میان قلعه و گودترین محل آن وجود دارد.
بخش شرقی قلعه شامل دوازده ورودی، زندان، در اضطراری، حمام و آبریزگاه است. بخش غربی دوازده ورودی دارد، چشمه، حوض، آب‌انبار، سردخانه، حمام، آبریزگاه شاه‌نشین و چند واحد مسکونی که با برج و بارو محصور شده‌اند، دیگر بناهای این بخش را تشکیل می‌دهند. ۴۰ برج دیده‌بانی دور تا دور قلعه را احاطه کرده که اتاق‌های هشت ضلعی آن با طاق‌های گنبدی پوشانده شده‌است. دور تا دور دیوارها و برج‌ها روزنه‌هایی شیب‌دار دیده میشود که برای ریختن مواد مذاب و تیراندازی تعبیه شده‌اند. لازم است ذکر شود که در طول تاریخ قلعه، هیچ‌گاه دشمنی به آن نفوذ نکرده و نتوانسته آن را فتح کند.
دلیل نام‌گذاری
نام بومی و گیلکی این قلعه، “رۊخان ٚ قلعه” می‌باشد و در زبان تالشی هم به قلعه روخون معروف است. نام قلعه رودخان، مترادف فارسی نام گیلکی قلعه است. چون این قلعهٔ تاریخی در کنار رودخانه، بنا شده‌است؛ آن را قلعه رودخانه‌ای نامیده‌اند. این قلعه در دوره‌های گوناگون به نام‌های قلعهٔ هزار پله، حسامی، سکسار، سگسار و سگسال نیز خوانده شده‌است.
ویژگی‌های زمین‌شناسی
قلعه رودخان از نظر زمین‌شناسی در منطقه‌ای بنا شده که در تقسیم‌بندی زمین‌شناسی به مجموعه گشت شهرت دارد و طبق بررسی‌های اشتوکلین شامل دو فاز دگرگونی است. اولی مربوط به پرکامبرین-پالئوزوئیک با شدت دگرگونی بالا است و دیگری به زمان مزوزوئیک و با شدت دگرگونی پایین مطلق است.
با توجه به گزارش‌های زمین‌شناسی، احتمال وجود ذخایر آهن در این منطقه بالا است. شواهدی برای فعالیت معدن کاری باستانی در این منطقه گزارش شده‌است. از جملهٔ آنها پس‌مانده‌های ذوب در این منطقه‌است.
اگر از این گزارش کیف کردید نظرتان را در پایین صفحه برای ما بنویسید
نظرات خود را برای ما ارسال کنید
واقعا خسته نباشید واقعا کیف کردیم
عالی بود.ممنون از پرداختن شما به یادگارهای گذشته.
کاش من کلی پول و ثروت داشتم تا اثار قدیمی هامون رو احیا میکردم. از همین قلعه تاریخی شروع میکردم. تا کاخ کسرا و تخت جمشید.
❤️شکوه و گذشته ایران زمین باید احیا بشه❤️
❤️پاینده و زنده باد ایران عزیز❤️
عجب جاییه. چجور اینارو درست میکردن من اگر برم اونجا سرگیجه میگیرم. . دس مریزاد به. یدیمیامون
ممنون از اطلاع رسانی شما. عالی بود میتوان با باز سازی همچین مکانهایی بهتر ین گردشگر ی ها رو در کشور انجام داد
درود برشما عالی بود لذت بردم و ای کاش توضیحات کاملاتر بود و افسوس که ارزش این اثار تاریخی بی نظیر رو نمیدونیم و کسی نیست ک رسیدگی کنه.
متاسفانه به اثار بجا مانده ار ایران باستان بیتفاوتی می شود
درود بر شما .بسیار بیسار زیبا و مفید بود .تشکر فراوان از شما.سپاس
درود بر شما .بسیار بیسار زیبا و مفید بود .تشکر فراوان از شما.سپاس
قدیمی ترین و تسخیر ناپذیرترین قلعه ایران قلعه ی طبیعیه اسپهبد خورشید در سوادکوه مازندران هست یه سرچ توی گوگل کنید
دورود بر شما واقعا عالی بود
عالی بود واقعا آدم احساس قدرت میکنه
عالی بود تا حالا ندیده بودمش واقعا تاریخ سرزمینمان بسیار غنی است وایرانی جماعت از دیدنشون به وجد میاد
خاک عالم بر سر …. … که ارزش همچین یادگارهایی از گذشته پرافتخار این سرزمین رو نمیدونن و فقط بفکر … ان هستن
از قلعه چیزی دیگه باقی نمانده ساخت سازهای غیر بومی ها و بومی ها نزدیک قلعه وجنگل رودخانه از بین برده ویلاهای با سبک غیر بومی محلی مثل ترشی هفتا بجار
دوم مسولین زیر ربط شهرستان فومن کارشون …. گرفتن …… چوب جنگل را نابوده کرده
حال کردم و افسوس به این دارایها که هر کدامش برابر چند چاه نفت ارزش داره با بی خیالی مسعولین هر روز بیشتر در معرض نابودی هستند شما که رانت تو همه اقتصاد دارید حداقل تو میراث کمتر…وکمی هم رسیدگی کنید
واقعا،باعث،تاسف،درقرن،،اخیر،که،،درحدود
یکصدسال،قبل،دردورهٔ،پهلوی،اول،که،تکنولژی
به،این،شکل،امروزی،مدرن،وبروزنبود،به را مراتب،آثارباستانیهای،ایران،ماننداین،قلعات،
بسیاری،شون،مرحمت،شدهٔ،بود،نمونش،قلعه
ای،که،درروستای،ما،واقع،گردیدهٔ،است،یکی
ازهزارقلعاتی،است،که،به،فرمان،شاهٔ،عباس،
کبیرساخته،شدهٔ،بودهٔ،که،نامش،کاروانسرای
شاه،عباسی،است،درسال،۱۳۱۵،توسط،مهند
سین،آلمانی،چنان،بازسازی،شدهٔ،که،۵۰۰سال
دیگه،پایدارخواهدبود،ولی،متسفانه،دراین،
عصربیشتربه،نظرمیرسد،که،میراث،فرهنگی
امروزفاسدشدهٔ،است،خودمیاید،آثاروغنیمت،
قیمتی،را،از،آثارباستانی،باحفاری،کشف،
میکند،وبعد،منطقه،را،به،صورت،همان،خرابه
رهاوترک،میکنند،واقعا،باعث،تاسف،است
بسیار عالی ودیدنی هست
بسیار زیبا بود. کاش بی مسئولیتی مسئولین بشتر نمایان می شد.
زیبا و خواندنی
هر کسی یه چیز را افتخار تصور میکنه . ولی افراد اگاه و فرهیخته ، اثار تاریخی کشورشون را افتخار میدونن .
مرحبا بر عاشقان وطن
خیلی عالی بود
کاش راهکاری بود برای نجات این گنجینه
خدا لعنت کند مسعولی را که بتواند کاری انجام بده ولی مماشات کند
خیلی خوب بود تشکر از زحمات شما
برید ببینید، ارزش حداقل یکبار دیدن و داره ولی یا صبح زود برید یا اول وقت عصر چون بالا رفتن از پله ها اگه حرفه ای نباشید خودش حدود دو ساعت زمان می بره
برای کوری چشم تازیان باید آثار ایرانی را از خطر نابودی وتخریب حفظ کرد.
خیلی عالی و با شکوه ای کاش بیشتر قدر آثار باستانی که هویت ماست را بدانیم و در حفظ آنها تلاش کنیم
اعراب تازی کل تاریخ باستان و افتخار از بین بردن
عالی بود موفق باشید
عالی بود اطلاعات خوبی ارایه شد موفق باشید.
درود فراوان بر شما و افسوس بر ما که اطلاعاتی در مورد بسیاری از مکان های تاریخی کشورمان نداریم
خیلی زیباوعالی بودلایک
درود و سپاس را فراوان برای تهیه این مقاله…
از گذرگاه سخت تاریخ، هنوز ایران گرم نفس می کشد.
درود بر ایرانیان آزاده….
عالی بود. صد افسوس که قدر همچین گنجها را این دوره ای ها نمیدونند اینجا شناسنامه همه ایرانیهاست
بسیار زیباست ای کاش قلعه مرمت و بازسازی میشد
بسیار عالی بود ولی کاش میگفتید در هر دوره چه کسی حاکمش بوده مثال دوره اسماعیلی حاکم قلعه کی بوده و چه نوع استفاده ای میشده ایا فقط نظامی بود ه یا فدائیان رو اموزش میدادن
بی نظیرورویایی. بیننده وخواننده رابه عمق تاریخ کهن باستانی ایران زمین میبرد
بی بدیل وبی همتا.لایک طلائی
دورود سپاس بر شما که یادآور گدشته این مرز بوم هستید
درودبرشما عالی بود، باعث افتخارهرایرانی،
ودرعین حال باعث عذاب هرایرانی ازبی خیالی مسوولان این دوره