نشانه ها ، دلایل و راه‌های تشخیص خرابی کمک فنر خودرو را بدانید

به گزارش اول فارس ، با وجود اینکه هر کدام از این اجزا نقش غیر قابل انکار و مهمی در سیستم تعلیق دارند اما نباید به سادگی از نقش کمک فنر گذر کرد. کمک فنر یا جاذب ضربه (Shock Absorber) یک قطعه مکانیکی است که در نزدیکی چرخ های خودرو نصب می شود و وظیفه دارد که نوسانات ایجاد شده در فنر خودرو را کنترل و در نهایت میرا کند. میزان حرکت فنر و ارتعاشات وارده به کمک فنر را می توان عامل اصلی افزایش یا کاهش عمر کمک دانست. همچنین کمک فنر خودرو از یک طرف به شاسی متصل است و از طرف دیگر به سیستم تعلیق خودرو وصل شده است.

کاری که کمک فنر انجام می‌دهد این است که نوسانات و ضربات وارد شده به خودرو را جذب می‌کند. به‌عنوان مثال، ضرباتی که به‌دلیل دست‌اندازها و پستی‌وبلندی‌های جاده حین رانندگی از جاده به خودرو منتقل می‌شود، توسط کمک فنرها کنترل و دفع می‌شود. اگر این سیستم به‌خوبی کار نکند، خودرو بر اثر این ضربات خیلی زود مستهلک می‌شود. اهمیت وجود کمک فنر در خودرو به قدری است که حتی چند دقیقه رانندگی بدون آن را نمی‌توان تصور کرد!

زمانی که نیرویی به فنر وارد می شود فنر فشرده شده و مقداری انرژی در آن ذخیره می شود که پس از رها شدن این انرژی آزاد می شود در این حالت کمک فنر با تبدیل انرژی جنبشی ناشی از ضربه یا ارتعاش به یکی از اشکال دیگر انرژی که معمول به صورت حرارت است وظیفه میرا کردن ارتعاشات را به انجام می رساند. در صورت عدم وجود کمک فنر در خودرو و از بین نرفتن نوسان فنر چرخ خودرو از سطح جاده جدا می شد و کنترل خودرو از اختیار راننده خارج می شد؛ همچنین نرمی و راحتی سواری نیز کاهش می یافت.

کمک فنر چگونه کار می کند؟

برای توضیح عملکرد کمک فنر به زبان ساده باید که گفت که کمک فنر دارای پیستونی است که در انتهای آن سوراخ های ریزی قرار گرفته و یک پیستون که معمولاً یک میله فولادی است در درون آن قرار دارد. پیستون کمک فنر درون یک محفظه فلزی که معمولاً از روغن پر شده است قرار گرفته و در راستای محور در درون این سیال حرکت می کند. از آنجایی که روغن درون کمک فنر تحت فشار است برای جلوگیری از خروج آن از درون محفظه، این محفظه را به صورت کامل آب بندی می کنند.

زمانی که فنر و به دنبال آن کمک فنر تحت فشار قرار می گیرند و فشرده می شود روغن یا سیال موجود در کمک فنر از منافذ درشت تر خارج می شود و پس از اینکه فشار از روی کمک فنر خارج شد این روغن از منافذ کوچکتر تعبیه شده در پیستون به محل اولیه خود بر می گردد. دلیل تفاوت اندازه منافذ نیز مدیریت ارتعاش حاصل از ضربه و میرا کردن آن و همچنین روان بودن حرکت کمک فنر است. روغن موجود در کمک فنر همچنین وظیفه دارد که حرارت ایجاد شده بر اثر تبدیل انرژی جنبشی را جذب و به هوای آزاد منتقل کند.

انواع کمک فنر

در صنعت خودروسازی از کمک فنرهای مختلفی استفاده می‌شود. پرکاربردترین انواع کمک فنر عبارتند از:

• کمک فنر روغنی (هیدرولیکی)
• کمک فنر تلسکوپی
• کمک فنر هیدرو استاتیکی
• کمک فنر بادی – گازی
• کمک فنرهای قابل‌تنظیم
• کمک فنر اهرمی

علائم خرابی کمک فنر

کمک فنر نقش مهمی در کنترل خودرو و ایمنی آن دارد، به همین دلیل، هنگام مشاهده علائم خرابی باید هرچه سریع‌تر برای رفع آن اقدام کرد. در اینجا به مهم‌ترین نشانه‌های خراب شدن کمک فنر اشاره کرده‌ایم.

۱. کشیده شدن خودرو به یک سمت

زمانی که هنگام رانندگی خودرو مدام به یک سمت کشیده می‌شود می‌توان این احتمال را داد که سیستم تعلیق و کمک فنرها دچار مشکل شده است.

۲. تکان‌ها و حرکات غیرعادی خودرو

اگر خودرو هنگام عبور از دست‌اندازها و سرعت‌گیرها تکان‌های زیاد و غیرعادی دارد و در مواقعی مثل ترمز گرفتن حالت شیرجه پیدا می‌کند، مشکل از کمک فنر است.

۳. لغزش و کنترل دشوار خودرو در پیچ‌ها

کمک فنر بخشی از سیستم تعلیق است که در کنترل خودرو تأثیر زیادی دارد. خرابی کمک فنر باعث می‌شود که کنترل راننده روی خودرو به‌ویژه در پیچ‌ها کاهش پیدا کند و حتی در مواردی ممکن است منجر به چپ شدن خودرو شود.

۴. نشتی روغن از کمک فنرها

در صورتی که کمک فنرها نشتی داشته باشند، باید در اولین فرصت آنها را تعویض کنید.

۵. رقصیدن چرخ‌ها

حرکت چرخ‌ها به‌سمت بالا و پایین هنگام عبور از پستی و بلندی‌ها که اصطلاحاً به آن رقصیدن چرخ‌ها می‌گوییم، نشان از خرابی کمک فنرها دارد.

۶. ساییدگی لاستیک‌ها

پوسیدگی و ساییدگی لاستیک‌ها در یک طرف یا در تمامی قسمت‌های لاستیک نشان می‌دهد که کمک فنرها دچار مشکل هستند و باید فکری برایشان کرد.

۷. شنیدن صدای تقه‌مانند هنگام عبور از دست‌انداز

شنیدن صدای تق‌تق هنگام عبور از دست‌انداز یکی دیگر از علائم خرابی کمک فنر است. این صدا به‌دلیل شل شدن پیچ نگهدارنده کمک فنر شنیده می‌شود.

زمان تعویض کمک فنر

بر اساس توصیه‌های ایمنی، بهتر است که پس از هر ۸۰ هزار کیلومتر رانندگی کمک فنر را تعویض کرد. البته عوامل دیگر مثل نوع رانندگی، کیفیت خودرو، کیفیت جاده‌ها و … نیز در کاهش یا افزایش این عدد تأثیرگذار هستند. با همه اینها، اگر احساس کردید که کمک فنر خودروی شما به هر یک از دلایلی که بالا گفتیم دچار مشکل شده است، باید آن را تعویض کنید.

پیشنهاد می‌کنیم که کمک‌های جلو یا عقب را به‌صورت همزمان و جفتی تعویض کنید، حتی اگر یکی از آنها سالم است. در واقع، زمانی که دو قطعه سالم و کهنه باهم کار می‌کنند، قطعه کهنه می‌تواند قطعه جدید را هم از بین ببرد و هر دو به‌زودی از کار می‌افتند.

دلایل خراب شدن کمک فنر

تا اینجا با علائم خرابی کمک فنر آشنا شدیم. حالا می‌خواهیم ببینیم که چه دلایلی در خرابی کمک فنر نقش دارد. مواردی که اینجا به آنها اشاره کرده‌ایم از جمله مهم‌ترین علل خرابی کمک‌فنرها هستند.

• عبور از جاده‌های ناهموار با موانع زیاد
• گرفتن ترمزهای ناگهانی
• سنگین شدن بار خودرو
• فرسودگی‌
• نشتی روغن کمک فنر

تشخیص خرابی کمک فنر خودرو

با توجه به مواردی که در بالا به آنها اشاره کردیم، می‌توانیم به خرابی کمک فنر پی ببریم. با این حال، اگر می‌خواهیم مطمئن‌تر شویم، بهتر است که از روش تست کمک فنر استفاده کنیم.

تست کمک فنر

یکی از کارهایی که می‌توانید پیش از مراجعه به تعمیرگاه انجام دهید تست کمک فنر است. تست کمک فنر با سه روش ساده انجام می‌شود که اینجا توضیح داده‌ایم:

۱- خودرو را روی یک سطح صاف و بدون شیب پارک کنید. اگر احساس می‌کنید که ارتفاع خودرو بیشتر یا کمتر از همیشه است، احتمال دارد که مشکل از سمت کمک فنرها باشد.

۲- نگاهی به کمک فنرها بیندازید. ممکن است ببینید که بر اثر فرسودگی تغییر شکل داده‌اند، یا نشتی روغن را مشاهده کنید.

۳- هر دو دست خود را روی گلگیر بگذارید و تا جای ممکن به پایین فشار دهید. اگر با رها کردن فشار، خودرو به‌راحتی بالا نیامد یا نوسانات زیادی داشت، مطمئن باشید که مشکلی در کمک فنر وجود دارد. بنابراین باید در فکر تعمیر یا تعویض آن باشید.

آیا کمک فنر قابل تعمیر است؟

اگر مشکل کمک فنر شدید نباشد، می‌توان آن را تعمیر کرد. البته همان‌طور که گفتیم، کمک فنر انواع مختلفی دارد و تعمیر هر یک با توجه به ویژگی‌های آن متفاوت است. اما به‌طور کلی، در بیشتر اوقات کمک فنر باید تعویض شود.

سؤالات متداول

۱. تعویض کمک فنر چقدر زمان می‌برد و چقدر هزینه دارد؟

برای تعویض یک جفت کمک فنر حدوداً به ۲ ساعت زمان نیاز داریم. اما اگر بخواهیم تمامی کمک فنرها را تعویض کنیم، ۳ تا ۴ ساعت طول خواهد کشید. هزینه تعویض در هر تعمیرگاه می‌تواند متفاوت باشد، اما به‌طور کلی بر اساس ساعت تعیین می‌شود.

۲. آیا سنگین بودن خودرو می‌تواند کمک فنرها را خراب کند؟

بله، یکی از دلایل اصلی خرابی کمک فنرهای خودرو، سنگینی بار خودرو است. هرچه خودرو سبک‌تر باشد، فشار کمتری هم به آن وارد خواهد شد.

۳. آیا خرابی کمک فنر می‌تواند تعادل خودرو را تحت تأثیر قرار دهد؟

خرابی کمک فنر ارتباط مستقیمی با از دست رفتن تعادل خودرو دارد. این قطعه بخشی از سیستم تعلیق است و وجود مشکل در آن باعث می‌شود که راننده کنترل خودرو را به‌ویژه در پیچ‌ها از دست بدهد.

سخن آخر

امیدواریم که با خواندن این مقاله با علائم و دلایل خرابی کمک فنر آشنا شده باشید. کمک فنر یکی از اجزای اصلی سیستم تعلیق است و عملکرد صحیح آن برای خودرو حیاتی محسوب می‌شود. با سرویس‌های دوره‌ای خودرو و همچنین توجه به نشانه‌هایی که به آنها اشاره کردیم، می‌توانیم خرابی کمک فنر را در مراحل اولیه تشخیص دهیم و نسبت به نعمیر یا تعویض آن اقدام کنیم.

شما هم نظر بدهید